CHP’nin Yeni Anayasa Taslağının Ana Hatları

Radikal Gazetesi’nin 17 Mart 2011 tarihli sayısında CHP’nin yeni Anayasa taslağıyla ilgili önemli bilgiler yer aldı. Kendini Deniz Baykal döneminden çok farklı bir çizgiye oturtmak isteyen partinin Haziran’daki seçimler öncesinde yeni politikasını da tanıtmasına vesile olacak haber aşağıda.

Haberi aynı gün yine Radikal’de çıkan iki köşe yazısıyla birlikte okumanızı tavsiye ediyorum. Bunlardan biri Murat Yetkin’in “Bedelli Askerlik ve CHP’de Değişim” başlıklı yazısı. Diğer yazı Koray Çalışkan’a ait: “Seçime Doğru Siyasetin Ekseni Kaydı“.

CHP‘nin Anayasa taslağında radikal öneriler var: Laiklik tanımı değiştiriliyor, anadilde öğrenim hakkı anayasal güvence altına alınıyor.

Kürt sorununu mercek altına alan, demokrasi ve özgürlük mitingleri için hazırlıklar yapan CHP, asıl bombayı anayasa değişikliği önerisiyle patlatacak. Radikal’in ele geçirdiği CHP’nin taslak Anayasa Manifestosunda Deniz Baykal döneminde ‘partinin kırmızı çizgileri’ olarak sıralanan ve asla değiştirilmesi teklif edilemeyecek maddeler arasında sayılan vatandaşlık tanımı, laiklik ve anadilde öğrenim konusunda radikal değişiklik önerileri var. Taslakta Askeri Yargıtay, YÖK ve dokunulmazlıkların kaldırılması ve seçim barajının yüzde 5’e indirilmesi de var. CHP Genel Başkan Yardımcısı Süheyl Batum’um başkanlığında bir komisyonca hazırlanan ve ‘Türkiye’ye Kılavuzluk Edecek Çağdaş Anayasa’ ismi verilen taslak, CHP’nin seçim bildirgesinin omurgasını oluşturacak. Taslak 80 kişilik Parti Meclisi’ne, ardından sivil toplum kuruluşlarının görüşüne açılacak. Taslakta dikkat çeken unsurlar söyle:

Vatandaş değil yurttaş
CHP’nin anayasa manifestosuna göre vatandaşlık tanımı değişecek. ‘Vatandaş’ yerine ‘yurttaş’ kavramı kullanılacak. Atatürk dönemindeki yurttaşlık tanımına dönülmüş olacak.

Basın özgürlüğü
Temel hak ve özgürlükler, düşünce, örgütlenme, toplantı, basın özgürlükleri, ayrıntılı olarak ve tüm güvenceleriyle yeniden tanımlanacak ve hukuk güvencesine bağlanacak.

Din ve mezhepler için güvenceler

Değişik din ve mezheplerden yurttaşların, eşitlik ilkesi doğrultusunda talepleri güvence altına alınacak. Din eğitimi, zorunlu din dersi ve Diyanet, Alevi, Sünni yurttaşların taleplerine karşılık verecek şekilde düzenlenecek.

Anadilde öğrenim
Anayasanın ‘eğitim ve öğretim hakkı’ maddesinde değişiklikle yurttaşların Türkçe dışında, anadillerini öğrenmeleri ve geliştirmeleri anayasal güvenceye alınmış olacak.

YÖK kaldırılacak
YÖK kaldırılacak. Özerk üniversiteler arasındaki eşgüdümü sağlayacak bir Yüksek Öğrenim Eşgüdüm Kurulu kurulacak.

Baraj inecek
Seçimlere ilişkin madde yenilenerek, seçim barajı anayasaya taşınacak ve yüzde 5’ten fazla olmayacağının altı çizilecek. Yasama dokunulmazlığı sınırlandırılacak. Halkın yasa teklifi, halkın vetosu, yürürlükten kaldırma referandumu mekanizmaları getirilecek.

Özel yetkiye son
Geniş yargı reformu yapılacak. Özel yetkili ağır ceza mahkemeleri kaldırılacak. Askeri yargının yetkisi daraltılacak. Askeri Yargıtay kaldırılacak. Anayasa’daki adil ve çabuk yargılama hakkına ilişkin maddeler yeniden düzenlenecek. Cumhurbaşkanının yetkileri sınırlandırılacak; Köşk ve Anayasa Mahkemesi kararları yargı denetimine açılacak.