Üniversiteler arası ilk insan hakları hukuku yarışması başlıyor: Raoul Wallenberg Varsayımsal Bireysel Başvuru Yarışması

2010 Anayasa değişikliğiyle birlikte Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapabilme hakkımız doğdu. Avrupa’da uygulanan yöntemlerden farklı bir takım özellikleri olsa da temelde aynı mantık vardı: Kamu güçleri (yani devlet) hakkınızı ihlal ederse ve mahkemelerde de aradığınızı bulamazsanız Anayasa Mahkemesi’ne başvurun. Türkiye’deki uygulama insan odaklı olmamakla suçlandı, çünkü Anayasa’daki her hakkımız için bireysel başvuru yapamıyorduk; ihlal edildiğini iddia ettiğimiz hak hem Anayasa’da olacaktı, hem de İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nde. Bunun altında “devleti İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nde mahkum ettirtmeme” mantığı yattığı söylendi. Ki bu, anayasa değişikliğinin gerekçesinde de belirtilen bir gerçek…

Ancak bu durum, önemli bir sorun yarattı: İnsan hakları hukuku bilen avukat ve hukukçu sayısı oldukça az olduğu için, niteliksiz başvurular yapılmaya ve haklı bulunacak başvurular sonuçsuz kalmaya başladı. Bu durumu engellemek ve insan hakları hukukunu ve Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yollarını iyi bilen hukukçular yetiştirmek amacıyla, bireysel başvuru sisteminin devreye girdiği 2012 yılının hemen ardından, 2013 ve 2014’te Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Hukuk Fakültesi birinci sınıf öğrencileri arasında varsayımsal bireysel başvuru yarışması düzenlemeye başladık. Varsayımsal bir olaydaki hak ihlallerini tespit eden öğrenciler, tıpkı Anayasa Mahkemesi’ne başvurur gibi, bir bireysel başvuru formu dolduracak ve ödev olarak bize teslim edecekti. En iyi dört dosyayı teslim eden öğrenciler – bu sefer başvuru usulünde olmayan bir şekilde – jüri karşısına çıkıp iddialarını savunacaktı. 

Birinci sınıf olmalarına karşın muazzam dosyalar hazırlayan öğrencilerimiz, jüri karşısında da çetin avukatlar olarak dosyalarını savundu. Bu yarışma sayesinde insan hakları hukukuyla tanışan bazı öğrencilerimiz, bu konuda kendini geliştirmeye devam ediyor. Eminiz çok iyi insan hakları savunucuları olacaklar.

Yarışma yalnızca BAU Hukuk öğrencileri arasındaydı ancak ünü üniversite sınırlarını aştı. Diğer üniversitelerin hukuk fakülteleri öğrencilerinden de katılmak isteyenler oldu. Biz de, blog arkadaşım Benan Molu’yla birlikte, yarışmanın formatını, üniversiteler arası olacak şekilde değiştirdik. Sayısız beyin fırtınası, danışma ve toplantının ardından, sonunda bugüne geldik…

Bir süredir hazırlıklarını sürdürdüğümüz, Üniversiteler Arası Raoul Wallenberg Varsayımsal Bireysel Başvuru Yarışması‘nı takdimimizdir:

http://rwvabb.org/

Biz çok heyecanlıyız. Umuyoruz hukuk fakültelerinin öğrencileri de aynı heyecanı hisseder ve bu yarışma, ülkemizin insan hakları, demokrasi ve özgürlükler yolunda ilerlemesine az da olsa katkıda bulunabilir.

Tüm ayrıntılar yarışma sayfasında. 15 Mayıs’ta finalde görüşmek üzere 🙂

PS: Yarışma sayfasında göreceksiniz, bu sene için katılımcı üniversiteleri sınırlı tutmayı tercih ettik. Daha henüz başındayken, aksaklıkları görüp düzeltebilmek için. Ancak elbette ki izleyici olarak takip edip, gözlemlerinizi bizimle paylaşırsanız çok seviniriz. Daha sonra yarışma tüm üniversitelere açık hale gelecek.