Avrupa Konseyi’nden taraf devletlere sığınmacı ve mülteciler için kılavuz

(Fotoğraf: Reuters) 

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, Avrupa Konseyi üyesi 47 devlete sığınmacıların ve mültecilerin insan haklarının güvence altına alınması için bir kılavuz yayımladı.

İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartı ve İşkencenin Önlenmesi Sözleşmesi doğrultusunda mahkeme kararlarına da yer vererek hazırlanan “Mültecilerin ve Sığınmacıların Korunması: Avrupa Konseyi Sözleşmeleri Altında Devletlerin Temel Yasal Yükümlülükleri” başlıklı 5 sayfalık kılavuza buradan ulaşmak mümkün.

Kılavuzda özetle, bazı başlıklar altında, taraf devletlere İHAM kararları doğrultusunda davranma yükümlülüğü yükleniyor;

• Mülteci ve sığınmacılara “geri itme” ya da toplu sınırdışı yapılamaz, kontrol ve ülkeye giriş sırasında cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasi ve buna benzer sebeplerle ayrımcılık yapılamaz. Mülteci ve sığınmacılar orantısız şiddet, fiziksel kısıtlama ya da uygunsuz ve gereksiz vücut aramaları da dahil olmak üzere, işkence, kötü muamele, insanlıkdışı muamele ve aşağılayıcı muameleye maruz bırakılamaz.
• Özgürlüklerinden mahrum bırakıldıklarında, özgürlüğünden mahrum bırakılma nedenleri en kısa zamanda ve anlayabileceği bir dilde anlatılmalı. Gözaltında ve gözaltından sonra avukata ve doktora erişim sağlanmalı.
• Özellikle çocukları olan ve aileleriyle birlikte gözaltında tutulan mülteciler için çocukların ihtiyaçlarının sağlanması ve aile hayatının korunması için özel önlemler alınmalı. Gözaltında tutuldukları ortam temiz, güvenli, sağlıklı ve koşullar insan onuruna yakışır olmalı.
• Çocukların, işkence, cinsel şiddet ya da insan kaçakçılığı mağdurlarının, zihinsel ya da bedensel engellilerin ve risk altındaki diğer bireylerin ihtiyaçları her aşamada dikkate alınmalı. Özgürlüklerinden mahrum bırakılan çocuklar, diğer çocuklarla aynı eğitim haklarına sahip olmalı.