Eylül 2015 – AYM ve İHAM Kararları Bülteni

Merhaba,

Her ayın ilk haftası bir önceki ay AYM ve İHAM tarafından verilmiş önemli kararların özetlerinin yer alacağı bültenin ikincisiyle karşınızdayız. Bu bültende, Eylül ayında verilmiş bazı önemli kararların birkaç cümlelik özetlerini bulacaksınız. Ağustos ayında çıkan kararlardan oluşan ilk bülteni buradan okuyabilirsiniz.

Geçen ay yaz tatili sebebiyle İHAM’dan sadece bir Büyük Daire kararı çıkmıştı, bu ay haftanın en az iki günü karar yayınlama rutinine geri dönüldüğü için bülten fazlasıyla uzun oldu. Önümüzdeki aydan itibaren AYM ve İHAM kararlarını iki ayrı bülten halinde paylaşabiliriz, daha önce de söylemiştim, önerilerinizi bekliyoruz.

Buyursunlar.

İHAM Kararları

1 Eylül 2015

Daş v. Türkiye, Başvuru no. 11368/04, Karar Tarihi: 1/9/2015

23 Mayıs 2001’de PKK eylemlerine katıldığı iddiasıyla gözaltına alınan ve 12 yıl 6 ay hapis cezası verilen başvurucunun gözaltında avukattan yararlanamadığı, aleyhine tanıklık yapan 26 kişiye duruşma sırasında soru soramadığı ve yargıtay savcısının görüşüne erişemediği gerekçesiyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası – Adil Yargılanma Hakkı İhlali

*Gözaltında avukata erişim hakkının ihlali

* Başvurucu aleyhine tanıklık yapan ve iddiaları başvuru aleyhine verilen kararda temel alınan 26 kişinin duruşma sırasında dinlenmemesi nedeniyle tanık sorgulama hakkının ihlali

* Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın davaya ilişkin görüşlerinin başvurucuya tebliğ edilmemesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlali

Khlaifia ve Diğerleri v. İtalya, Başvuru no. 16483/12, Karar Tarihi: 1/9/2015

Arap Baharı’ndan sonra Tunus’u deniz yoluyla terk ederken İtalyan yetkililer tarafından durdurulan ve Lampedusa adasında bir karşılama merkezine götürülen mültecilerin merkezde isyan çıkmasından sonra önce bir spor merkezinde sonra Tunus’a sınırdışı edilecekleri gemide dört gün boyunca bekletilmeleri –

*Merkezin aşırı kalabalık ve pis koşullarının insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele yasağının ihlali

*Başvurucuların önce bir spor merkezinde sonra nedeniyle özgürlük ve güvenlik hakkının 3 kez ihlali (İHAS md. 5/1, 5/2, 5/4)

*Topluca sınır dışı etme yasağının ihlali

*İnsanlık dışı muamele ve topluca sınır dışı edilme yasağının ihlaline iddialarına karşı başvuracakları bir yol olmaması nedeniyle etkili başvuru yolu hakkının ihlali

3 Eylül 2015

Berland v. Fransa, başvuru no. 42875/10, Karar tarihi: 3/9/2015

Akıl sağlığı yerinde olmayan kişiye silah taşımasının yasaklanması gibi tedbirler verilmesi – Cezaların yasallığının ihlali sayılmaz

M ve M v. Hırvatistan, başvuru no. 10161/13, Karar tarihi: 3/9/2015

Babası tarafından istismar edilen çocuğun velayetinin babadan alınamaması ve çocuğun duruşmalarda dinlenmemesi – Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlali

Sérvulo & Associados – Sociedade de Advogados, Rl v. Portekiz, başvuru no. 27013/10, Karar tarihi: 3/9/2015

Avukat ofisinin aranması, bilgisayar ve e-maillere el konulması – Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkını ihlal etmez

10 Eylül 2015

R.H. v. İsveç, başvuru no. 4601/14, Karar tarihi: 10/9/2015

İsveç’ten Somali’ye geri gönderilmesi durumunda amcaları tarafından zorla evlendirilme ya da öldürülme ihtimali nedeniyle insanlık dışı muamele yasağının ihlal edileceği iddiası – ihlal yok.

15 Eylül 2015

Kaytan v. Türkiye, başvuru no. 27422/05, Karar tarihi: 15/9/2015

2005 yılından bu yana ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası nedeniyle cezaevinde olan Hayati Kaytan’ın cezasının gözden geçirilme ihtimalinin olmaması – İnsanlık dışı muamele yasağının ihlali

Milka v. Polonya, başvuru no. 14322/12, Karar tarihi: 22/9/2015

Hükümlü olan başvurucunun cezaevinde vücut aramasını reddetmesi nedeniyle çeşitli disiplin cezalarına çarptırılması – Özel hayata saygı hakkının ihlali

Dilipak v. Türkiye, başvuru no. 29680/05, Karar tarihi: 22/9/2015

Kendisini insan hakları aktivisti olarak tanımlayan Abdurrahman Dilipak’ın ordudan emekli olmak üzere olan askerler hakkında yazdığı eleştirel yazı nedeniyle askeri mahkemede yargılanması – İfade özgürlüğü ihlali

22 Eylül 2015

Lavrentiadis v. Yunanistan, başvuru no. 29896/13, Karar tarihi: 22/9/2015

Bağışıklık sistemi rahatsızlığı nedeniyle hareket edemeyecek ve kendi temel ihtiyaçlarını kendisi karşılayamayacak kadar hasta olan başvurucunun 18 ay boyunca herhangi bir yardım almadan cezaevinde tutulmaya devam edilmesi – Aşağılayıcı muamele yasağı ve etkili başvuru yolu hakkının ihlali

İlkin v. Rusya, başvuru no. 12436/11, Karar tarihi: 22/9/2015

Tutuklu başvurucunun cezaevi – adliye arası yolculuğu sırasında aşırı kalabalık cezaevi aracında bekletilmesi ve dört saati aşan yol süresince yemek ve tuvalet ihtiyaçlarının karşılanmaması – İnsanlık dışı muamele yasağının ihlali

Koutsoliontos ve Pantazis v. Yunanistan, başvuru no. 54608/09 ve 54590/09, Karar tarihi: 22/9/2015

Biri yerel bir gazetenin sahibi ve editörü, diğeri şehirdeki tarihi yapılarla ilgili departmanın direktörü olan iki başvurucu hakkında gazetede yayımladıkları makale nedeniyle şehrin eski belediye başkanına hakaret ettikleri iddiasıyla dava açılması ve başvurucuların para cezasına çarptırılması – İfade özgürlüğü ihlali

Dedecan ve Ok v. Türkiye, başvuru no. 22685/09 ve 39472/09, Karar tarihi: 22/9/2015

Eğitim-Sen üyesi başvurucuların Şanlıurfa Demokrasi Platformu tarafından düzenlenen eyleme katılmaları nedeniyle başka şehirlere atanmaları ve bir yıl kıdem durdurma disiplin cezası ile cezalandırılmaları – Toplantı ve gösteri hakkının ihlali

28 Eylül 2015

Büyük Daire kararı – Bouyid v. Belçika, başvuru no. 23380/09, Karar tarihi: 28/9/2015

Olay tarihinde biri reşit olmayan (17 yaşında) iki kardeşin ayrı ayrı sorgulanması sırasında polis memurları tarafından yüzlerine tokat atıldığı ve bu tokadın insan onuruna aykırı olduğu iddiası – İnsanlık dışı ve aşağılayıcı muamele yasağı ihlali (Daire, 2014 yılında verdiği kararda, polislerin itiraf amacıyla değil, başvurucuların ‘saygısız’ davranışlarından ötürü ve bir anlık sinir sonucunda bir defalığına tokat attığına değinerek bunun başvurucular üzerinde 3. maddeyi ihlal edecek boyutta bir etki yaratmayacağına, bu sebeple 3. maddenin ihlal edilmediğine karar vermişti. Büyük Daire, haklı olarak çok eleştirilen bu kararı bozmuş oldu.)

AYM Kararları

Özgürlük ve güvenlik hakkı

19 Eylül 2015

Hikmet Çiçek ve Doğu Perinçek başvuruları, başvuru no. 2013/5884 ve 2013/5885, Karar tarihi: 25/6/2015

Ergenekon davası kapsamında başvurucuların gözaltına alınması ile haklarında hapis cezası kararı verilmesi arasında geçen beş yıl dört ay on bir gün ve beş yıl dört ay on dört günlük tutukluluk süresi – Tutukluluk süresinin makul olmaması sebebiyle özgürlük ve güvenlik hakkının ihlali

Adil yargılanma hakkı

18 Eylül 2015

Nurten Esen başvurusu, başvuru no. 2013/7970, Karar tarihi: 10/6/2015

Trafik kazası sonucu kolu kesilen başvurucuya SGK tarafından maluliyet aylığı bağlanmasına rağmen, başvuru tarihinden maaş bağlandığı tarihe kadar 20 ay boyunca maluliyet aylığı ödenmemesi, bu süre içerisinde SGK tarafından hiçbir işlem yapılmaması ve başvurucunun açtığı davanın reddedilmesi nedeniyle sosyal güvenlik hakkı ile sosyal adalet ilkesinin ihlal edildiği iddiası – Gerekçeli karar hakkının ihlali

19 Eylül 2015

Ali Gürbüz başvurusu, başvuru no. 2013/724, Karar tarihi: 25/6/2015

Ülkede Gündem Gazetesi’nde yayımlanan haberler nedeniyle başvurucuya açılan davada yargılamanın yaklaşık altı yıl sürmesi – Makul sürede yargılanma hakkının ihlali

İlhan Bayar başvurusu, başvuru no. 2013/4458, Karar tarihi:  25/6/2015

Halen Erzurum’da tutuklu olan başvurucunun duruşma sırasında anadilinde savunma yapma talebinin reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası – Açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemezlik kararı

Deniz Seki başvurusu, başvuru no. 2014/5170, Karar tarihi:  25/6/2015

Uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan yargılandığı davada özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin kaldırılmasına rağmen dosyanın yeni kurulan mahkemelere devredilmemesi nedeniyle doğal hakim güvencesinin ve tanık sorgulama hakkının ihlal edildiği ve delillerin elde edilmesinin ve değerlendirilmesinin adil olmadığı iddiası – Açıkça dayanaktan yoksunluk sebebiyle kabul edilemezlik kararı

İfade ve Basın Özgürlüğü

19 Eylül 2015

Ali Gürbüz başvurusu, başvuru no. 2013/724, Karar tarihi: 25/6/2015

Ülkede Gündem Gazetesi’nde yayımlanan iki haber nedeniyle gazetenin imtiyaz sahibi olan başvurucu hakkında dava açılması ve yaklaşık altı yıl süren yargılama sonunda kovuşturmanın üç yıl boyunca ertelenmesine karar verilmesi – İfade ve basın özgürlüğünün ihlali

Sendika ve grev hakkı

18 Eylül 2015

Selda Demir Taze başvurusu, başvuru no. 2014/7668, Karar tarihi: 10/6/2015

Mersin’de öğretmenlik yapan EĞİTİM-SEN üyesi başvurucuya, İlköğretim ve Eğitim Kanunu Tasarısı’na karşı 28 – 29 Mart 2012 tarihinde ülke genelinde başlatılan iş bırakma eylemine katıldığı gerekçesiyle kınama cezası verilmesi – Sendika hakkının ihlali

Geçici Tedbir Talebi

11 Eylül 2015

Mehmet Girasun ve Ömer Elçi başvurusu, başvuru no. 2015/15266

Cizre’de başlayan sokağa çıkma yasağı kararının yürütmesinin durdurulmasına ilişkin tedbir talebi – Talep reddedildi, AYM hala gerekçeli kararı yayımlamadığı için karara ilişkin başka bilgimiz yok. Basın duyurusu şurada.