Aralık 2015 – AYM ve İHAM Kararları Bülteni

Merhaba,

Her ayın ilk haftası, bir önceki ay AYM ve İHAM tarafından verilmiş önemli kararların özetlerini bulabileceğiniz AYM ve İHAM Kararları Bülteni’nin beşincisi hazır. Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım bültenlerine de buradan ulaşabilirsiniz.

Buyursunlar.

İHAM Kararları

1 Aralık 2015

Yaşam Hakkı

Sakine Epözdemir ve Diğerleri v. Türkiye, başvuru no. 26589/06, Karar tarihi: 01/12/2015

1993 yılında Van’da ofisinden çıkıp eşini arayıp eve geleceğini söylediği bir akşam gözaltında kaybedilen avukat ve siyasetçi Şevket Epözdemir’in sürekli tehdit aldığı, olay yeri incelemesinin 17 yıl sonra yapıldığı ve ölümüne ilişkin etkili soruşturma yürütülmediği iddiası – Yaşam hakkı ihlali yok.

Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Hakkı

Brito Ferrinho Bexiga Villa-Nova v. Portekiz, başvuru no. 69436/10, Karar tarihi: 01/12/2015

Hukuk ofisinin hesapları üzerinde yapılan vergi incelemesi kapsamında kendi banka hesaplarının da incelenmesine karar verilirken avukatın meslek sırrı ve banka ile müşteri arasındaki sırrın dikkate alınmaması, avukat örgütlerinin fikirlerinin sorulmaması, 8. madde ile öngörülen koruma mekanizmalarının ve müdahale ile özel hayat ve kamu yararı arasındaki dengenin sağlanmaması – Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlali

İfade Özgürlüğü

Cengiz ve Diğerleri v. Türkiye, başvuru no. 48226/10 ve 14027/11, Karar tarihi: 01/12/2015

2008 yılında 5651 sayılı İnternet Kanunu ile o dönemde yerel mahkemelerin bir siteyi tamamen erişime engelleyecek yasal güçleri olmamasına rağmen, kullanıcılar için yeterki korumayı sağlamadan Youtube’a erişimin yasaklanması – İfade özgürlüğü ihlali

3 Aralık 2015

İfade Özgürlüğü

Prompt v. Fransa, başvuru no. 30936/12, Karar tarihi: 03/12/2015

4 yaşındayken cesedi nehirde bulunan çocuğun davasında avukatlık yapan başvurucunun, dava hakkında yazdığı kitabında çocuğun ebeveynlerine ilişkin kişilik haklarını ihlal edebilecek iddialarda bulunması nedeniyle yerel mahkemenin kitabın yeni baskılarının bir tekzip metniyle yayımlanmasına ve yayıncı ile birlikte para cezası ödemesine karar vermesi – İfade özgürlüğünü ihlal etmez.

4 Aralık 2015

Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Hakkı

Roman Zakharov v. Rusya [Büyük Daire kararı], başvuru no. 47143/06, Karar tarihi: 04/12/2015

Doğrudan mağduru olmasa da başvurucunun, Rusya’da cep telefonlarının dinlenmesine ve iletişimin denetlenmesine izin veren yasanın özel hayatı ihlal ettiği iddiası – Yasanın keyfiyete karşı gerekli ve etkili koruma içermemesi nedeniyle özel hayata saygı hakkının ihlali

15 Aralık 2015

İşkence Yasağı

Gurban v. Türkiye, başvuru no. 4947/04, Karar tarihi: 15/12/2015

1994 yılında örgüt üyeliğinden ve adam öldürme suçundan tutuklanan ve dönemin ceza kanununa göre ölüm cezasına çarptırılan başvurucunun ölüm cezasının kaldırılmasıyla birlikte ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çevrilen cezasının gözden geçirilme ve tahliye ihtimali içermemesi – İnsanlıkdışı muamele yasağının ihlali

Özgürlük ve Güvenlik Hakkı

Yavuz Selim Güler v. Türkiye, başvuru no. 76476/12, Karar tarihi: 15/12/2015

Herhangi bir gerekçe göstermeden işe üst üste geç geldiği için askeri üssü tarafından kişiye iki günlük disiplin hapsi cezası verilmesi – Özgürlük ve güvenlik hakkı ihlali

Adil Yargılanma Hakkı

Schatschaschwili v. Almanya [Büyük Daire kararı], başvuru no. 9154/10, Karar tarihi: 15/12/2015

Sanığın ve avukatının yargılama boyunca, işlediği iddia edilen suçun tek tanığı olan kişinin duruşmaya çağrılmaması ve tanığa soru sorulmasının mahkeme tarafından engellenmesi – Adil yargılanma hakkı ihlali

İfade Özgürlüğü

Bono v. Fransa, başvuru no. 29024/11, Karar tarihi: 15/12/2015

Duruşma sırasında müvekkilinin ifadelerinin işkence ile alındığını, bunu dikkate almadan karar veren hakimin bu suça ortak olduğunu söyleyen avukata kınama cezası verilmesi ve beş yıl süre ile meslek birliğinden men edilmesi – İfade özgürlüğü ihlali

Serbest Seçim Hakkı

Ofensiva Tinerilor v. Romanya, başvuru no. 16732/05, Karar tarihi: 15/12/2015

Polonya kökenli Romanya vatandaşları için kurulan dernek üyelerinin milletvekili listesinin parlamento seçimlerinde aday gösterilmemesine yönelik itirazın önce Merkez Seçim Kurulu daha sonra mahkeme tarafından sürekli reddedilmesi – seçim hakkının ihlali

17 Aralık 2015

Adil Yargılanma Hakkı

Kristiansen v. Norveç, başvuru no. 1176/10, karar tarihi: 17/12/2015

23 yaşındayken 17 yaşında bir kadına tecavüze teşebbüs ettiği iddiasıyla ceza alan başvurucunun yargılandığı duruşma sırasında jürilerden birinin mağdur ile yıllar önce tanıştıklarını beyan etmesi üzerine başvurucunun jürinin tarafsız olamayacağı iddiasıyla jürilikten çekilmesine karar verilmesi talebinin hakim tarafından reddedilmesi – Adil yargılanma hakkı ihlali

Sobko v. Ukrayna, başvuru no. 15102/10, karar tarihi: 17/12/2015

2008 yılında 4 yaşındaki üvey oğlunun ölü bulunması nedeniyle ifadesi alınırken avukat yokluğunda ve polis baskısı altında üvey oğlunu boğarak öldürdüğüne dair ifadeyi imzalayan başvurucunun ifadesinin hapis cezası kararında dayanak olması – Avukata erişim hakkının ihlali nedeniyle adil yargılanma hakkı ihlali

22 Aralık 2015

Lykova v. Rusya, başvuru no. 68736/11, karar tarihi: 22/12/2015

Hırsızlık suçu nedeniyle şüpheli olan arkadaşının şirketinde arkadaşıyla birlikte herhangi bir kayıt tutulmadan ve gerekli açıklamalar yapılmadan gözaltına alınan oğlunun suçlarını itiraf etmeleri için kötü muameleye maruz bırakıldığı ve karakolun beşinci katından camdan atlayarak bir gün sonra hayatını kaybettiği başvuru –

*Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yükümlülüğü ihlali

*Kötü muamele yasağı ve etkili soruşturma yükümlülüğü ihlali

*Özgürlük ve güvenlik hakkının ihlali

AYM Kararları

Yaşam Hakkı

3 Aralık 2015

Yaprak Yüksek başvurusu, başvuru no. 2013/9116, Karar tarihi: 14/10/2015

Hatalı patalojik test sonucu kanser olduğu söylenen ve bir daha çocuk sahibi olamayacak şekilde rahmi alınan başvurucunun doktorlar ve hastane hakkında yaptığı şikayette takipsizlik kararı verilmesi ve açtığı tazminat davasında Yargıtay’ın hala karar düzeltme kararını açıklamaması nedeniyle soruşturma yükümlülüğünün ihlal edildiği iddiası – Yargıtay’ın karar düzeltme kararı henüz verilmediği için başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemezlik kararı

18 Aralık 2015

Mehmet Demir ve Diğerleri başvurusu, başvuru no. 2013/1579, Karar tarihi: 15/10/2015

2006 yılında Diyarbakır’da patlayan bomba nedeniyle hayatlarını kaybeden Evin ve Şilan Demir’in yakınları tarafından açılan davada devletin gerekli güvenliği sağlayamaması ve verilen tazminat miktarının yetersizliği nedeniyle yaşam hakkının ihlal edildiği iddiası – Gelişen teknoloji nedeniyle istihbarat ya da ihbar olmadan bomba tespitinin neredeyse imkansız olması nedeniyle yaşam hakkı ihlali yok. (Mahkeme bu başvuruda Zarar Tespit Komisyonu kararından Danıştay’ın karar düzeltme kararına kadar geçen 5 yıl 10 ay 15 günlük yargılama süresini, adil yargılanma hakkına aykırı buldu.)

Ahmet Acartürk başvurusu, başvuru no. 2013/2084, Karar tarihi: 15/10/2015

Tüp bebek tedavisi için gittiği özel bir hastanede operasyon nedeniyle vücudunun testosteron hormonu üretemez hale gelmesi – Operasyonu anlayacak şekilde bilgi verilmediği ve rızası alınmadığı için maddi ve manevi varlığı koruma hakkının ihlali (Adli tıp raporunun incelenmesi dışında hiçbir şey yapılmadan ve bilirkişi incelemesinin yeniden yapılmasına karar verilmesine rağmen yeni rapor yazılmadan yargılamanın 6 yıl 7 ay sürmesi – Adil yargılanma hakkı ihlali)

29 Aralık 2015

Meral Eşkili başvurusu, başvuru no. 2013/7586, karar tarihi: 4/11/2015

2012 yılında Şanlıurfa E Tipi Cezaevi’nde on üç kişinin ölümüne neden olan yangına ilişkin yetkililerin engel olma ve müdahale etme yükümlülüklerini yerine getirmediği ve soruşturmada gizlilik kararı verildikten sonra kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiği iddiası – Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali

İşkence Yasağı

18 Aralık 2015

Arif Haldun Soygür başvurusu, başvuru no. 2013/1659, Karar tarihi: 15/10/2015

2009 yılında arabasıyla ters yöne giren başvurucunun polislere kimlik sorması üzerine polisler tarafından biber gazı ile tehdit edilmesi, tekmelenmesi, yere yatırılarak kelepçelenmesi ve polisler hakkında beraat kararı verilirken başvurucuya hakaret suçundan 5 ay hapis cezası verilmesi – Kötü muamele yasağının ve etkili soruşturma yükümlülüğünün ihlali

22 Aralık 2015

Hamdiye Aslan başvurusu, başvuru no. 2013/2015, Karar tarihi: 4/11/2015

Gözaltında işkenceye maruz kalan başvurucunun sorumlu kamu görevlileri hakkında açtığı davanın 11 yıl sürmesi ve dava sonunda görevliler hakkında verilen 10 aylık hapis cezası için hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi – Kötü muamele yasağının esas ve usulden ihlali

30 Aralık 2015

Mete Dursun başvurusu, başvuru no. 2012/1195, Karar tarihi: 18/11/2015

Solunum rahatsızlığı ve alerjik atak şikayetleri olan başvurucunun, cezaevinde kaldığı hücrenin rutubetli olduğu, havalandırma çıkma hakkının sınırlandırıldığı, havalandırmayı ortak kullandığı kişilerin sigara içtiği ve cezaevi koşullarının iyileştirilmesi taleplerinin ısrarla reddedilmesi nedeniyle insanlıkdışı muameleye maruz kaldığı iddiası – İnsanlıkdışı muamele yasağının ihlali

Zeki Bingöl başvurusu (no.2), başvuru no. 2013/6576, Karar tarihi: 18/11/2015

Karakolda bir polis ile sözlü tartışmaya giren, daha sonra polise yumruk atan başvurucunun beş tarafından yumruklanması ve yere yatırılarak tekmelenmesi ve polisler hakkında yapılan şikayet sonucunda kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi – İşkence yasağının ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali

Özgürlük ve Güvenlik Hakkı

17 Aralık 2015

K.A. (no. 2), başvuru no. 2014/13044, Karar tarihi: 11/11/2015

Suriye’deki iç savaş nedeniyle Türkiye’ye gelen başvurucunun İstanbul’da gözaltına alınarak Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’ne gönderilmesi ve hakkında 6458 sayılı Yabancılar Kanunu uyarınca sınırdışı etme ve 6 ay idari gözetim altında tutma kararı verilmesi –

*Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’nin koşulları nedeniyle (hijyen, kalabalık, havalandırma, sağlık hizmeti gibi) insanlıkdışı muamele yasağının ihlali

*Başvurucunun kanuni dayanağı olmadan idari gözetim altında tutulması, gözetim kararının nedeninin başvuruya bildirilmemesi, sınırdışı kararının bile başvurucu ve avukatına tebliğ edilmemesi, tutulma nedenini bilemediği için serbest kalmayı isteme hakkından mahrum bırakılması, idari gözetim kararının valilikçe gözden geçirilmesi gibi kanunda düzenlenmiş uygulamaların etkili şekilde değerlendirilmemesi ve yine idari gözetim kararına karşı yapılan itirazların Sulh Ceza Mahkemesi tarafından gerektiği gibi değerlendirilmeden reddedilmesi, özgürlük ve güvenlik hakkının ve etkili başvuru yolunun ihlali

Adil Yargılanma Hakkı

9 Aralık 2015

Aligül Alkaya ve Diğerleri başvurusu, başvuru no. 2013/1138, Karar tarihi: 27/10/2015

MLKP üyesi oldukları iddiasıyla tutuklanan başvurucuların adil bir yargılama yürütülmediği, avukata erişim hakkından yararlanamadıkları, işkence ile hukuka aykırı şekilde elde edilen delillerin hükme esas alındığı iddiası – Adil yargılanma hakkı ihlali ve yeniden yargılama kararı

22 Aralık 2015

Oğuz Tiftikçier başvurusu, başvuru no. 2013/2091, Karar tarihi: 4/11/2015

Görevi kötüye kullanma suçu nedeniyle 2 ay 15 gün hapis cezası alan başvurucunun cezasında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesine rağmen HAGB kararı dikkate alınmadan işe iadesi için açtığı davanın reddedilmesi – Masumiyet karinesinin ihlali

Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Hakkı

24 Aralık 2015

Gülbu Özgüler başvurusu, başvuru no. 2013/7979, Karar tarihi: 11/11/2015

Boşanma davası sonrası velayeti anneye verilen çocuğun soyadının kadının soyadı ile değiştirilmesi için açılan davanın reddedilmesi – Aile hayatına ve özel hayata saygı hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağının ihlali

Halime Sare Aysal başvurusu, başvuru no. 2013/1789, Karar tarihi: 11/11/2015

Velayeti altındaki çocuğuna bebeklik dönemi aşılarının yapılmasını istemeyen ailesinin talebinin reddedilmesinin ve mahkeme tarafından çocuğa aşılarının yapılması kararının verilmesinin çocuğun vücut bütünlüğünü ihlal ettiği iddiası – Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı ihlali

31 Aralık 2015

Nurcan Yolcu başvurusu, başvuru no. 2013/9880, Karar tarihi: 11/11/2015

Boşanma davası sonrası velayeti anneye verilen çocuğun soyadının kadının soyadı ile değiştirilmesi için açılan davanın reddedilmesi – Aile hayatına ve özel hayata saygı hakkı bağlamında ayrımcılık yasağının ihlali

İfade Özgürlüğü

3 Aralık 2015

R.V.Y. A.Ş. başvurusu, başvuru no. 2013/1429, Karar tarihi: 14/10/2015

RTÜK’ün radyo yayınının durdurulmasına karar vermesinin basın özgürlüğünü ihlal ettiği ve müdahalenin kanunilik unsurunu taşımadığı iddiası – İfade özgürlüğünün ihlali

Musa Kaya başvurusu (no.3), başvuru no. 2013/2350, Karar tarihi: 14/10/2015

Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nde olan başvurucunun bir gazetenin internet sitesinde yayımlanması için faks ile göndermek istediği İmralı sürecine ilişkin yazısına kanunda belirtilen sınırlandırma sebeplerine aykırı olarak ve politik bir yazı olduğu gerekçesiyle el konulması – İfade özgürlüğü ihlali

8 Aralık 2015

Medya Gündem Dijital Yayıncılık Ticaret A.Ş. başvurusu, başvuru no. 2013/2613, Karar tarihi: 11/11/2015

Borsa ve sermaye piyasasındaki gelişmelerle ilgili yayın yapan internet gazetesindeki “Çemaş – Çevik İlişkisi” başlıklı yazının Sulh Ceza Mahkemesi tarafından herhangi bir gerekçe gösterilmeden ve 5651 sayılı Kanun’un 9. maddesindeki yasa hükmünü tekrarlayarak “kişilik haklarına saldırı olduğu” iddiasıyla kaldırılması kararı verilmesi – İfade ve basın özgürlüğü ihlali

10 Aralık 2015

Ergün Poyraz (no. 2) başvurusu, başvuru no. 2013/8503, Karar tarihi: 27/10/2015

2007 yılında Musa’nın Gülü isimli kitabında dönemin cumhurbaşkanı adayı Abdullah Gül hakkında yaptığı değerlendirmeler nedeniyle, ifadelerin doğru olmadığı ve şeref ve itibarına zarar verdiği iddiasıyla Gül tarafından hakkında manevi tazminat davası açılan ve 15.000 TL ödemeye mahkum edilen başvurucunun ifade ve basın özgürlüğünün ihlal edildiği iddiası – İfade özgürlüğü ihlali

Mülkiyet Hakkı

10 Aralık 2015

Mürsel Malkoç başvurusu, başvuru no. 2013/9466, Karar tarihi: 27/10/2015

Başvurucunun sahibi olduğu parsele belediyenin park yapmak amacıyla kamulaştırmasız olarak el atması nedeniyle açtığı tazminat davasında karar düzeltme talebi sonrası başvurucuya ödenen vekalet ücretinin maktu olarak belirlenmesi – Adil yargılanma hakkını ihlal etmez.

Geçici Tedbir Kararları

Meral Danış Beştaş başvurusu, başvuru no: 2015/19545, 22/12/2015

Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde 16 Ağustos 2015 ve 11 Aralık 2015 tarihleri arasında ilan edilen sokağa çıkma yasaklarının başvurucunun ve bölgede yaşayan kişilerin yaşam hakkı, işkence yasağı, kişi hürriyeti ve güvenliği, özel hayatın gizliliği ve korunması haklarını ihlal ettiği iddiaları – Geçici tedbir kararı talebi reddedildi.

İrfan Uysal ve diğerleri başvurusu, başvuru no: 2015/19907, 26/12/2015

Cizre ve Sur’da ilan edilen sokağa çıkma yasağı kararlarının hamile, felç, kalp hastası ve engelli başvurucular yönünden yaşama hakkı, işkence ve eziyet yasağı, kişi hürriyeti ve güvenliği, özel hayatın gizliliği ve korunması hakkını ihlal ettiği iddiası – Geçici tedbir kararı talebi reddedildi.

Nuriye Acar başvurusu, başvuru no: 2015/20218, Karar Tarihi: 31/12/2015

Cizre Devlet Hastanesinde bir kız çocuğu doğuran başvurucunun bebeğinin sağlık sorunları nedeniyle doğumundan sonra hastane gözetiminde küvezde tutulmasına karar verildiği ve başvurucunun diğer çocuklarıyla ilgilenmek üzere evine döndüğü gün ilan edilen sokağa çıkma yasağı nedeniyle 9 gün yeni doğan bebeğinin yanına gidememesi – Geçici tedbir kararı talebi reddedildi.