Türkiye, İHAS’a Ek 15 Numaralı Protokol’ü Onayladı.

24 Haziran 2013 tarihinde imzaya açılan ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nde (İHAS) önemli değişikliklere yol açacak İHAS’a Ek 15 Numaralı Protokol, gün itibarıyla Türkiye tarafından onaylandı. Türkiye, Protokol’ü 13 Eylül 2013’te imzalamış, Protokol’ün Onaylanmasının Uygun Bulunmasına Dair Kanun, 18 Şubat 2016 tarihinde, 29628 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.

İHAS’a Ek 15 Numaralı Protokol’ün Türkçe çevirisine buradan ulaşmak mümkün.

Buna göre, 15 Numaralı Ek Protokol İHAS’ta üç değişiklik meydana getiriyor. İlki, Brighton Konferansı sırasında Birleşik Krallık’ın ısrarları ile Ek Protokol’e eklenen ve yıllardır mahkeme içtihadıyla yerleşik hale gelen “takdir marjı” (margin of appreciation) ve “ikincillik prensibi” (subsidiarity principle) kavramlarının artık Sözleşme’nin önsöz bölümüne eklenerek Sözleşme’nin bir parçası haline getirilmesi. İkincisi, İHAM yargıçları için getirilen 65 yaş sınırı. Üçüncüsü ve en önemlisi, İHAS’ın kabul edilebilirlik kriterlerine ilişkin 35. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen “altı aylık başvuru süresi”nin dört aya indirilmesi.

Bugün basında çıkan haberlerin aksine, Türkiye’nin bu Protokol’ü onaylamasıyla birlikte İHAM’a başvuru süresi  altı aydan dört aya inmedi. Protokol’ün yürürlüğe girmesi için, Protokol’ün 6. ve 7. maddelerinde de belirtildiği üzere, Avrupa Konseyi üyesi 47 devlet tarafından onaylanması ve onay belgelerinin Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne gönderilmesi gerekiyor. İHAM’a başvuru süresi hala, iç hukuk yollarının tüketilmesinden itibaren altı ay.

21.04.2021 tarihli Güncelleme: İtalya’nın da onaylamasıyla birlikte Ek Protokol tüm taraf devletler tarafından onaylanmış oldu. Ek protokol, 1 Ağustos 2021 itibarıyla yürürlüğe girecek ve 1 Şubat 2022 itibarıyla İHAM’a başvuru süresi 6 aydan 4 ay düşecek.