Venedik Komisyonu: Sokağa Çıkma Yasaklarının Anayasal Dayanağı Yok
Avrupa Konseyi danışma organı Venedik Komisyonu, Ağustos 2015’ten bu yana Türkiye’nin güneydoğusunda ilan edilen sokağa çıkma yasaklarının yasal dayanağı üzerine bir görüş hazırladı.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından 15 Mart 2016 günü Venedik Komisyonu’na gönderilen bir yazı ile sokağa çıkma yasaklarının yasal çerçevesinin Anayasa ve Avrupa standartlarına uyumu hakkında görüş bildirmesi istenmiş, Komisyon bir grup raportör ile 26-27 Nisan 2016 tarihinde Ankara’ya bir ziyaret gerçekleştirmiş ve bu ziyaret sonucu hazırlanan bu rapor 10-11 Haziran 2016 tarihinde kabul edilmiştir.
2016 Nisan ayında İçişleri Bakanlığından alınan bilgilere göre Cizre – toplam 75 gün (bu tedbir halen yürürlükteydi), Silopi- 75 gün, Sur – 87 gün ve İdil – 11 gün süresince uygulanan sokağa çıkma yasaklarından yaklaşık 200.000 kişi doğrudan etkilenmiş; yaşanan çatışmalardan dolayı bölgeyi 100.000 ila 200.000 arasında kişi terk etmiş; resmi olmayan gözlemcilere göre bölgede yaşayan 1.500.000 kişi şu andaki durumdan doğrudan doğruya veya dolaylı şekilde etkilenmiştir.
Venedik Komisyonu, uluslararası hukuktan, özellikle İHAS ve Avrupa Konseyi standartlarından doğan yükümlülükleri ışığında Türkiye’de sokağa çıkma yasaklarının yasal çerçevesinin ve 2015 Ağustos ayından bu yana Türkiye’nin Güneydoğusundaki bazı şehirlerde ve ilçelerde uygulanan sokağa çıkma yasağı kararlarının yasal dayanağını incelemiş, bu bağlamda, yetkililerin 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu ya da 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu uyarınca sokağa çıkma yasağı ilan etmek yerine bu konuda açık hiçbir düzenleme içermeyen, öngörülebilirlik, ölçülülük, orantılılık ve yasallık ilkelerini yerine getirmeyen 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu uyarınca sokağa çıkma yasağı ilan etmeyi tercih ettiklerini, valilerin kendilerine tanınmayan bir yetkiyi kullandıklarını, başta yaşam hakkı ve özgürlük ve güvenlik hakkı olmak üzere pek çok hakkın ihlaline/ihlal edilmesine yol aça(bile)n bu uygulamanın Anayasa ve uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu ve yasal bir çerçevesi olmadığını belirtmiştir.
Venedik Komisyonu’nun İngilizce yazılan 20 sayfalık görüşüne buradan, İHOP tarafından yapılan gayri-resmi Türkçe çevirisine buradan ulaşabilirsiniz.
Venedik’e yollayalım PKK’lıları
Bölgedeki olayların tek müsebbibi PKK. Terör örgütü ile mücadele eden güvenlik güçleri vatandaşa zarar gelmesin diye azami dikkati gösterirken, PKK yerel haklı kullanıp onlarında zarar görerek devlete isyan noktasına gelmesini istiyor.
PKK’yı Venedik’e yollayalım dedim ama Avrupa ülkesi başkentlerinde yaksınlar yıksınlar, güvenlik güçlerini öldürsünler, sonra PKK partisi biz yürüyüş yapacağız desin, onlarda müsaade etsin.
Sizler hangi ülkede görev yapıyorsunuz?
Irak, Suriye’den sonra “Büyük Kürdistan’ın parçasının kopma sırası bize geldi, görmüyor musunuz?
PKK canımızı alıyor, vatan parçamızı istiyor, PKM yandaşlarına “sokağa çıkma” yasağı uygulayamazmışız. “Venedik komisyonu, ,insan hakları vs vs.ye göre suça giriyormuş.”
Biraz daha uğraşsalar “siz vaktiyle imzaladığınız Sevr’e karşı çıktınız, İstiklal Savaşı verdiniz” de der bunlar.
Fıkra gibisiniz diyeceğim de sizleri bu vatan mı yetiştirdi onun şüphesine düştüm.
Neval Kavcar