Kenya Anayasa Mahkemesi’nden Parlamento’ya: Kadın kotasını uygulamazsan seni feshederim!
Kenya Yüksek Mahkemesi, kadın milletvekili sayısının artırılması hakkında yasa çıkarılması için parlamentoya 60 günlük süre verdi ve aksi takdirde parlamentonun fesih ihtimaliyle karşı karşıya kalacağını bildirdi.
Zamanında eşitlik yönünde atılan büyük bir adım olarak karşılanan 2010 Kenya Anayasası, milletvekili sayısının üçte ikiden fazlasının erkek olamayacağını düzenliyor.
Bununla birlikte, mevcut erkek egemen parlamento bu düzenlemenin yürürlüğe girmesini defalarca engelledi.
Dört hak aktivisti grup, anayasal bir kriz riski olduğunu söyleyerek, Parlamento’yu 8 Ağustos genel seçimlerinden önce böyle bir kanun çıkarmaya zorlamak için mahkemeye başvurdu.
Yüksek Mahkeme Yargıcı John Mativo gerekli düzenlemenin onaylanmaması nedeniye Parlamento’nun ağır anayasa ihlali nedeniyle suçlu olduğunu söyledi.
Kararın bir kopyasını gören AFP’ye göre Mativo kararda “Parlamento’nun gerekli mevzuatı çıkarma konusunda anayasal bir yükümlülüğü vardır; bunu öngörülen sürede yapmaktaki başarısızlığı kabul edilemezdir ve bana göre anayasal görevlerinin bariz bir şekilde ihlal edilmesidir.” dedi.
Mativo, Parlamento’nun düzenlemeyi öngörülen sürede yürürlüğe koymaması halinde, dilekçe sahiplerinin veya bir başkasının Mahkeme Başkanı’na, Devlet Başkanı’nın Parlamento’yu feshetmesi yönünde tavsiyede bulunması için dilekçe verme konusunda özgür olacağını söyledi.
Anayasa, söz konusu düzenlemenin yapılması için parlamentoya 2015 Ağustos’a kadar süre tanımıştı. Bu süre 2015’te bir yıl uzatılmıştı.
Kenya’da 2013 yılındaki Ulusal Meclis seçimlerinde 349 koltuktan 68’ini kadınların kazanmasına rağmen Kenya, hâlâ bölgesinde, meclisinde en az kadın temsilci bulunan ülke konumunda.
Cenevre merkezli Uluslararası Parlamento Birliği’ne göre meclisteki kadın temsilci oranlarında Ruanda %63.1 ile birinci, %38 ile Etiyopya 2., %36 ile Burundi 3., %28 ile Güney Sudan 4. sırada bulunmakta.
Kenya’da 2013’te Meclis’teki kadın sayısının artmasının en büyük nedeni, Anayasa’da, mecliste 47 kadın temsilcinin olması zorunluluğu getiren hükümdü.
Kenyalı analist Nanjala Nyabola, kadın parlamenterlerin “tam parlamenter” olarak bulunması gerektiğinden dolayı, bu anayasal düzenlemenin kadın parlamenterlerin Meclis içerisinde sadece kadın sorunlarıyla ilgilenen parlamenterler olarak bulunduğu algısını oluşturduğunu yazdı.
Mahkeme’ye dilekçe veren kuruluşlardan biri olan Kenya Ulusal İnsan Hakları Komisyonu avukatı Victor Kamau, Mahkeme’nin verdiği kararı memnuniyetle karşıladı.
Victor Kamau duruşmadan sonra gazetecilere verdiği demeçte “Anayasa bu kararla güçlendi, hayat buldu ve bunun hepimiz için istenen Anayasa olduğu hatırlandı” şeklinde konuştu.
Kaynak: Constitutionnet.org
Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Ezgi Ünlügedik, Tuğçe Ülgütol, Mertcan Kaşıkcı, Furkan Yılmaz ve Ali Uzunöz tarafından çevrilmiştir.
Yorum Yapın
Anayasa Gündemi 