OHAL KHK’lerinin Yasal Mevzuata Etkileri Raporu Yayımlandı

15 Temmuz 2016 tarihli darbe girişiminin ardından 20 Temmuz 2016 tarihinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında çıkartılan olağanüstü hal kanun hükmünde kararnamelerinin siyasi, hukuki ve toplumsal kurumları nasıl yeniden yapılandırdığını anlamaya katkı sunmak amacıyla Heinrich Böll Derneği ve İsmet Akça, Hülya Dinçer, Süreyya Algül, Erhan Keleşoğlu, Barış Alp Özden tarafından hazırlanan rapor, 10 Ocak 2018 tarihinde yayımlandı. 120 sayfalık raporda OHAL KHK’leri ve mevzuatta meydana getirdikleri değişiklikler/etkiler, savunma ve emniyet, yargı, ekonomi, eğitim, sosyal güvenlik, idari yapı, kamu personeli rejimi, basın ve diyanet başlıkları altında kapsamlı şekilde ele alınıyor. Raporun tamamını buradan okuyabilirsiniz.

Raporun giriş bölümünden:

“Olağanüstü halin (OHAL) ilan edildiği 20 Temmuz 2016 tarihinden bugüne toplam 1194 maddeden oluşan 30 adet OHAL Kanun Hükmünde Kararnamesi (KHK) yayınlandı ve bunlarla mevzuat alanında toplam 1000 maddenin üzerinde yeni düzenleme yapıldı. Çoğunluğu OHAL’in ilan ediliş nedenleriyle ilişkili olmayan bu düzenlemelerle, milli savunma ve iç güvenlikten yargı ve personel rejimine, ekonomi ve sosyal güvenlikten idari yapıya, eğitim ve sağlığa kadar birçok alanda devlet-toplum ilişkilerini yeniden yapılandırmayı amaçlayan değişikliklere gidildi. Elinizdeki rapor OHAL sürecinde bugüne kadar çıkarılan bütün KHK’ları mercek altına alarak, bunların ülkenin siyasal, toplumsal, iktisadi yapılarına ve ilişkilerine yönelik gerçekleştirmeyi hedeflediği, mikro ve makro düzeylerde son derece ciddi ve köklü değişiklikleri ortaya sermeyi hedeflemektedir. Bu çalışmada, bugüne kadar çıkmış 30 OHAL KHK’sında, mevzuatta değişiklik yapan maddeler çeşitli konu başlıkları altında tasnif edilerek incelendi ve bu maddelerle hangi kanunlarda ne yönde değişiklik/ekleme/çıkarma yapıldığı listelendi.

Düzenlemelerin içeriğinin bütün açıklığıyla anlaşılabilmesi için kimi durumlarda, okuyucunun kafasını karıştırabilecek teknik ayrıntılar değerlendirme dışı bırakıldı; değişikliklerin gerçek niteliğini ve yargısal/siyasal/kurumsal yapıda yol açtığı dönüşümü aktarabilmek için yorumlar eklendi. Bununla birlikte çalışma esas olarak KHK’lar eliyle mevzuatta yapılan değişikliklerin ve getirilen yeniliklerin olabildiğince bütünsel ve kapsayıcı bir dökümünü sunmayı amaçladığından, yorum ve analiz sınırlı tutulmaya çalışıldı. Elinizdeki çalışma, OHAL KHK’ları eliyle Türkiye’nin yönetsel yapısında ve yasal rejimde gerçekleştirilmek istenen yapısal dönüşümün bir tahlilini yapmayı; böylece siyasi iktidarın, olağanüstü rejim usullerini kullanarak siyasi/hukuki/toplumsal kurumları nasıl yeniden yapılandırdığını anlamaya katkı sunmayı amaçlamaktadır.”

İnsan Hakları Ortak Platformu da uzun bir süredir OHAL KHK’leriyle ilgili bir durum raporu hazırlıyor. Bugün, 21 Temmuz 2016 – 31 Aralık 2017 tarihleri arasında meydana gelen değişikliklere ilişkin güncel bir rapor yayımladılar. O rapora da buradan ulaşabilirsiniz.