Hindistan Yüksek Mahkemesi: Eyaletler ya temiz hava ve su temin etmeli ya da halkın uğradığı zararı ödemeli

Yüksek Mahkeme yargıçları eyalet hükûmetlerine, kirliliği önleyememelerinden neden sorumlu olmamaları gerektiğini açıklamak için altı hafta süre tanıdı.

Hindistan Yüksek Mahkemesi, temiz hava ve su sağlayamamaları halinde eyalet hükûmetlerinin vatandaşlarına tazminat ödemesi gerektiğine karar verdi.

Konuya çözüm bulmakta sürekli şekilde başarısız olan eyalet hükûmetlerini mahkûm eden yargıçlar, halkın kirli olmayan bir hayat yaşama hakları olduğunu söyledi.

Yargıçlar Arun Mishra ve Deepak Gupta’dan oluşan Yüksek Mahkeme heyeti, “görevlerini yerine getirmedeki başarısızlıklarıyla ilgili” neden sorumlu tutulmamaları gerektiğini açıklamak için hükûmetlere altı hafta süre tanıdı.

Delhi’deki zehirli dumanla yaşayan milyonlarca insanın zararının giderilmesinden sorumlu tutulmaları gerektiği düşünülen Pencap, Hanyana, Delhi ve Uttar Pradesh hükûmetlerine dikkat çekildi.

Yargıç Mishra “maskara olduk” şeklinde konuştu. “Hükûmet, başkentindeki vatandaşları için temiz hava ve su tedarik edemiyor. Tüm bu kalkınmanın anlamı ne? Dünyanın önde gelen güçlerinden biri olmanın anlamı ne?”

Mishra’ya göre, en kötü etkilenen bölgelerdeki vatandaşlar için kirlilik öyle kötü bir boyuta ulaştı ki kanser gibi kirliliğe bağlı ağır ve acılı bir ölüme maruz kalmaktansa “patlayıcılarla yok edilmeyi” tercih edebilirler.

Bu ay Delhi, görüşü sınırlayan ve gözlerin yanmasına neden olan yoğun kahverengi bir duman nedeniyle kaydedilen en kötü kirlilik dönemlerinden birini yaşadı. Havadaki parçacıkları ölçen hava kirliliği endeksi düzenli olarak, Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlıklı olarak kabul ettiği seviyenin 10 kat üzerine çıktı. Yüksek Mahkeme basitçe, kirlilik krizi nedeniyle “insanların yaşam hakkının tehlikeye atıldığını” söyledi ve eyleme geçilmesini istedi.

Yüksek Mahkeme yakın zamanda, Pencap ve Haryana gibi eyaletlerde sınırsızca devam eden ve Delhi’deki kirlilikte büyük payı olan anız yakımının tümden durdurulması için hükûmetleri harekete geçirmeye çalışan kararlar almıştı. Mahkeme yargıçları, anız yakımının buna rağmen artması karşısında, bu kararlarının tümden görmezden gelinmesi nedeniyle öfkelerini dile getirdi.

Mishra, doğrudan başsavcı Tushar Mehta’ya yönelik olarak: “Bu görmezden mi gelinecek? Bu iç savaştan bile kötü değil mi? Neden insanlar bu gaz odasında?” dedi.

Delhi hükûmeti ve Merkezî Kirlilik Denetim Kurulu’ndan, aslında dev hava temizleyicileri olan, başkentteki iki “kirlilik kulesiyle” ilgili planlar hazırlaması ve bunların işe yarayıp yaramayacaklarının değerlendirilmesi istendi. Bu hafta Delhi makamları, havaya su sıkarak kirleticileri azaltmaya çalışan duman-karşıtı silahları kullanmaya başladı. Kirletici yakıtlara alternatif olarak, hidrojen bazlı teknolojilerin nasıl sisteme dahil edileceğine dair öneri de inceleniyor.

Kaynak: The Guardian