Şubat 2021 – AYM Kararları Bülteni
Merhaba,
Şubat ayı içerisinde çıkan önemli Anayasa Mahkemesi kararlarının yer aldığı bülten yayında.
Önümüzdeki ay görüşmek üzere.
Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü
Ümmühan Seçil Sucu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/15128, Karar Tarihi: 19/11/2020
Gezi Parkı olayları sırasında 3/6/2013 tarihinde Dolmabahçe Sarayı önünde kafasına gaz fişeği isabet etmesi sonucu yaralanan başvurucunun şikayetine 6/1/2016 tarihinde İstanbul Valiliği tarafından soruşturma izni verilmemesi – Yaşam hakkı ihlali iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali
İşkence, insanlıkdışı ve kötü muamele yasağı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü
Filiz Kerestecioğlu Demir Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/42278, Karar Tarihi: 2/12/2020
18 Ocak 2013 tarihinde Çağdaş Hukukçular Derneği’nde arama yapılmasını protesto etmek için Çağlayan Adliyesi’nde toplanan avukatların polisler tarafından biber gazı sıkılarak kelepçelenip darp edilmesi ve kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – İnsanlıkdışı muamele yasağının esas ve usul yönünden ihlali
İbrahim Halil Baran Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/27013, Karar Tarihi: 19/11/2020
Cumhurbaşkanı’na hakaret ve terör örgütü propagandası yapma suçlarından 11 Ocak 2017 tarihinde gözaltına alınan başvurucunun gözaltında dört kaburgası kırılacak şekilde işkenceye maruz kalması, doktora götürülmemesi ve şikayetine karşı kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – kötü muamele yasağı ihlali iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali
İsmail Göktaş Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/20204, Karar Tarihi: 19/11/2020
Olay tarihinde 16 yaşında olan başvurucunun Adana’nın Seyhan ilçesinde 28/12/2016 günü saat 20.00’de terör örgütü lehine slogan atan, kolluk görevlilerine havai fişek ve el yapımı patlayıcı maddeler ile saldırıda bulunan yirmi kişilik grupta olduğu iddiasıyla polisler tarafından gözaltına alınması ve gözaltına alındıktan sonra çocuk şubeye teslim edilene kadar işkence gördüğünü, başına, omzuna, bacağına copla vurulduğunu, elini kafasının üstüne koyması söylenerek eline vurulduğunu, tırnağının yerinden çıktığını, saçlarının çekilerek ayağına basıldığını, küfür ve hakaret edildiğini, cinsel saldırıda bulunmakla tehdit edildiğini, gözaltı süresi boyunca su ve yemek verilmediğini söylemesine rağmen kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – kötü muamele yasağı ihlali iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali
Beyza Kural Yılancı Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/78497, Karar Tarihi: 12/1/2021
BİANET’te çalışan ve 6 Kasım 2015 tarihinde YÖK’ün kuruluş yıldönümünü protesto eylemlerini takip etmek isteyen gazetecinin haber takibi sırasında polisler tarafından “Sana bir şey söyleyeyim bak, hiçbir şey eskisi gibi değil artık, bunu öğreteceğiz size.” denilerek kelepçelenmesi ve darp edilmesi ve buna karşı yapılan şikayette kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – Kötü muamele yasağının ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali
Ergin Doğru Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/18520, Karar Tarihi: 10/2/2021
Elazığ cezaevinde tutuklu olan başvurucunun yüze yakın tutuklu ve hükümlü ile birlikte 16/2/2018 tarihinde gerçekleştirilen sayım sırasında slogan atarak kapılara vurdukları, sayıma kalkmadan, bulundukları alanda durmakta direndikleri ve sayım yapılmasına engel olmaya çalıştıkları gerekçesiyle disiplin soruşturması sonucunda “kurumda korku, kaygı veya panik yaratabilecek biçimde söz söylemek veya davranışta bulunmak” fiillerinden dolayı iki ay ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma disiplin cezası ile cezalandırılması ve darp edilmesi – İnsan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul yönünden ihlali
Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı
Hakan Aygün Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/13412, Karar Tarihi: 12/1/2021
Facebook ve Twitter hesaplarından yapmış olduğu “Alkol artık haram değil, size helal kıldık, Corona suresi” ve “İBAN suresi ayet 1, ey İBAN edenler, biz size ayrı bankalarda İBAN numaraları verdik ki, İBAN edesiniz diye, hiç şüphesiz ki ahiret gününde İBAN edenle İBAN etmeyenler ayrılacaktır.” şeklindeki paylaşımları nedeniyle başvurucunun halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik suçundan tutuklanması – Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlali
Adil yargılanma hakkı
Raşit Dörtyol Başvurusu (3), Başvuru Numarası: 2017/34383, Karar Tarihi: 2/12/2020
Kırıkkale F Tipi cezaevinde hükümlü olan başvurucunun duruşma salonunda bizzat hazır bulunarak savunma yapmak istediği hâlde SEGBİS ile duruşmaya katılmaya zorlandığı, duruşma salonunda bizzat savunma yapma hakkının kullandırılmadığı iddiası – Adil yargılanma hakkının ihlali
Hasan Semerci Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/13908, Karar Tarihi: 2/12/2020
Samanyolu Yayın Grubu kanallarının Digiturk platformundan çıkarılmasını gerekçe göstererek Digiturk aboneliğini 8/10/2015 tarihinde iptal ettirdiği ve FETÖ/PDY’nin örgüt arşivine göre emniyet teşkilatı içinde örgütün mahrem yapılanmasında yer aldığı gerekçesiyle 701 sayılı OHAL KHK’siyle ihraç edilen polis başvurucunun OHAL Komisyonu kararıyla örgütle iltisaklı olduğuna karar verilmesine karşı açtığı davada yürütmenin durdurulmasına karar verilmemesi – yürütmenin durdurulması kararı verilememesi yargılamanın bütününü adil olmaktan çıkarmayacağından mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği iddiasının açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olması
Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı
A.G. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/6143, Karar Tarihi: 16/12/2020
13 yılı aşkın süredir Türkiye’de yasal olarak ikamet eden, eşi ve çocukları Türkiye vatandaşı olan Çeçenistan uyruklu Rusya vatandaşı başvurucunun güvenlik gerekçesiyle sınır dışı edilmesine dair kararın yargı kararıyla iptal edilmesine rağmen konulan yurda giriş yasağına karşı açtığı davanın reddedilmesi – Aile hayatına saygı hakkının ihlali
İfade özgürlüğü
Metin Çapar Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/12551, Karar Tarihi: 16/12/2020
Facebook’ta Kenan Evren’in ölüm yılım dönümü için yayımlanan mesaja “Bir partili olarak bu açıklamanıza bir yerlerimle gülerim. Bu ne siyaset bilmezliktir. Bu politikanızla siz bitmişsiniz ve arkanızdan rahmet okuyan yok.” yanıtını yazan başvurucuya hakaret suçundan 1.740 TL adli para cezası verilmesi – ifade özgürlüğü ihlali
Cemal Günsel Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2016/12900, Karar Tarihi: 21/1/2021
İzmir ceza infaz kurumunda hükümlü olarak bulunan başvurucunun posta yolu ile göndermek istediği bir dokümanın idarece sakıncalı bulunarak gönderilmemesi nedeniyle başvurucunun ifade özgürlüğünün ihlal edildiği iddiası – Temellendirilmemiş şikayet nedeniyle açıkça dayanaktan yoksun olduğu gerekçesiyle kabul edilemezlik kararı [Bu başvuru, AYM’nin temellendirilmemiş şikayet ve başvurucuların başvuru hazırlarken sahip olduğu yükümlülüklerle ilgili]
Mülkiyet hakkı
İhsan Uygun Ve Nuran Kaya Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2017/28373, Karar Tarihi: 29/12/2020
Kocaeli’nin Kartepe ilçesi Çiftlik Mahallesi’nde bulunan tarla vasıflı çok sayıda arazinin maliki olan başvurucuların askerî güvenlik bölgesi ve tarımsal niteliği korunacak alan olarak belirlenen taşınmazların hukuken el atmanın söz konusu olmasına karşın hâlen yapılaşmanın gerçekleşmediği, taşınmazlarının kamusal alan olarak ayrılması nedeniyle mülkiyet haklarının zedelendiği iddiası – İhlal yok. [başvuru tarihinden önce vefat eden İhsan Uygun adına vekâlet ilişkisi sona ermiş olan avukat tarafından yapılan bireysel başvuru nedeniyle başvuru hakkının kötüye kullanımı nedeniyle reddine ve 2.000 TL disiplin para cezasına hükmedilmesine karar verildi.]
Cemal Taş Ve Diğerleri Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2016/3316, Karar Tarihi: 29/12/2020
Batman’ın, İluh köyünde bulunan tarla vasıflı çok sayıda arazinin maliki olan başvurucuların taşınmazların tapu kaydına askerî güvenlik bölgesi şerhi konulması nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiası – mülkiyet hakkının ihlali
Seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı
Kadri Enis Berberoğlu Başvurusu (3), Başvuru Numarası: 2020/32949, Karar Tarihi: 21/1/2021
Anayasa Mahkemesinin ihlal kararının gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının, mahkûmiyet hükmünün infazının devamına kararı verilmesi nedeniyle de kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği iddiası – İhlal
Bireysel başvuru hakkı
Zeki Demir Başvurusu, Başvuru Numarası: 2015/16719, Karar Tarihi: 2/12/2020
Ankara 1 No.lu F Tipi cezaevinde hükümlü olan başvurucunun Vız Gelir isimli mizah dergisinin sayısını göndermek istediği postaya el konulması nedeniyle ifade özgürlüğü ile adil yargılanma hakkı ihlalleri nedeniyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılması amacıyla hazırladığı dilekçe ve eklerini avukatına gönderilmek üzere koyduğu postaya da el konulması – bireysel başvuru hakkının ihlali