Ekim 2021 – AYM Kararları Bülteni

Merhaba,

Anayasa Mahkemesi tarafından Ekim ayında verilen önemli bazı kararların yer aldığı bülten yayında.

Önümüzdeki ay görüşmek üzere.

Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü

Ali Sadet Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/6838, Karar Tarihi: 8/6/2021

Suruç katliamında kamu makamları tarafından önceden bilindiği iddia edilen canlı bomba saldırısının önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmaması ve önleme araması kararına rağmen olayın meydana geldiği yerde önleme araması yaptırmadığı için görevini ihmal ettiği derece mahkemesi kararlarıyla sabit olan kamu görevlisi hakkında adli para cezasına hükmedilmesi nedeniyle yaşam hakkının ihlal edildiği iddiası – ileri sürülen iddiaların incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir nedenin kalmamış olması nedeniyle düşme ve kabul edilemezlik kararı

İbrahim Moran Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/14675, Karar Tarihi: 29/6/2021

Uyuşturucu madde bağımlısı olan mahpusun cezaevinde hayatını kaybetmesini önlemeye yönelik tedbirlerin alınmaması ve bu olayla ilgili etkili bir soruşturma yürütülmemesi – yaşam hakkının maddi ve usul yönünden ihlali

İşkence, insanlık dışı ve kötü muamele yasağı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü

Mehmet Girasun ve Ömer Elçi Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2015/15266, Karar Tarihi: 17/6/2021

Sokağa çıkma yasağı nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, bu dönemde yaşanan çatışmalar ve yürütülen operasyonlar nedeniyle yaşam hakkının ve sokağa çıkma yasağı kapsamında uygulanan kısıtlamalar nedeniyle de özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı ile haberleşme hürriyeti ve kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiası – Başvurunun takipsiz bırakılması ve incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir sebep görülmemesi nedeniyle düşme kararı

Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı

Seher Arslan Köken Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/5808, Karar Tarihi: 7/9/2021

Tutuklandığı tarihte iki aylık hamile olan başvurucunun tutuklamanın hukuki olmaması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği iddiası – tek başına- gebe olması nedeniyle başvurucu hakkında uygulanan tutuklama tedbirinin ölçülü olmadığı sonucuna ulaşılamayacağından iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemezlik kararı

Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı

Latife Akyüz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/50822, Karar Tarihi: 7/9/2021

Barış İçin Akademisyen’lerden olan başvurucunun Bu Suça Ortak Olmayacağız bildirisini imzaladığı için hakkında başlatılan soruşturma kapsamında yurtdışına çıkmasının yasaklanması ve Paris Dauphine Üniversitesinde yapılan ve konuşmacı olarak çağrıldığı seminere katılamadığını, Goethe Üniversitesinden post doktora araştırma bursu almaya hak kazandığını, bu bursun 1/7/2016-30/6/2018 tarihleri arasında kullanılacağını ancak yurt dışı yasağı nedeniyle eğitimi ve kariyeri açısından önemli olan bu bursu kaybetme riski ile karşı karşıya olduğunu belirtmesine rağmen yasağın 3 yılı aşkın süre boyunca kaldırılmaması – Özel hayata saygı hakkının ihlali

B.Y. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/30296, Karar Tarihi: 7/9/2021

Devam eden boşanma davası sırasında başvurucunun eşinin başvurucunun tüm kişisel verileri, e-devlet şifresi, banka hesap bilgileri, sosyal medya yazışmaları, arama kayıtları, GPS yer bildirim kayıtları, fotoğrafları ile videolarının özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması haklarına aykırı olarak ele geçirilip mahkeme dosyasına sunması – Kişisel verilerin korunması ve özel hayata saygı hakkının ihlali

İfade özgürlüğü

Durmuş Fikri Sağlar Başvurusu (2), Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2017/29735, Karar Tarihi: 17/3/2021

Siyasetçi ve yazar olan başvurucunun Milliyet gazetesine verdiği röportajda Maraş katliamı ve Aleviler ile söylediği sözler nedeniyle Ö.Ş.,’nin Maraş olayları nedeniyle yargılandığı davada beraat ettiğini ve haberde geçen ifadeler nedeniyle kişilik haklarının zedelendiğini ileri sürerek başvurucu aleyhine açtığı manevi tazminat davasında 2.500 TL tazminat ödemeye mahkum edilmesi – İhlal yok. (Karar, 9’a karşı 6 oyla alındı)

Toplanma, gösteri yapma ve dernek kurma özgürlüğü

Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği Başvurusu (2), Başvuru Numarası: 2018/10351, Karar Tarihi: 7/9/2021

Ankara Valiliği’nin İl İdaresi Kanunu’nun 11-c maddesine dayanarak 18 Kasım 2017 tarihinden itibaren LGBT adıyla çeşitli sivil toplum örgütleri tarafından gerçekleştirilecek etkinliklerin süresiz olarak yasaklanmasına karar vermesi – kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemezlik kararı

Derya Yulcu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/16158, Karar Tarihi: 15/9/2021

Fransa’da öldürülen üç kadının (Sakine, Fidan, Leyla) ölüm yıl dönümlerinde gerçekleştirilen basın açıklamasına katıldığı gerekçesiyle ilkokul öğretmeni ve Eğitim-Sen Muş temsilcisi olan başvurucu hakkında aylıktan kesme disiplin cezasına hükmedilmesi – toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali

Osman Baydemir Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/24509, Karar Tarihi: 15/9/2021

Diyarbakır belediye başkanı olduğu dönemde ateşkesin kalıcılaştırılması ve operasyonların durdurulması amacıyla Diyarbakır’da başlayan ve Ankara’da sona ermesi planlanan barış yürüyüşü kapsamında Gaziantep’e yola çıkan başvurucuya 1 yıl 3 ay hapis cezası verilmesi ve cezanın ertelenmesi – toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali

Mahir Engin Çelik ve Sakine Esen Yılmaz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/8776, Karar Tarihi: 7/9/2021

KESK’in Türkiye genelinde yapılacak nevruz kutlaması etkinliklerine örgüt olarak kitlesel katılımın sağlanmasına, etkinliklerin yapılacağı illerde hazırlık komitelerinde yer alınmasına, etkinliklerin yapılamayacağı illerde ise bağlı sendika şubelerinin örgütlülük durumlarına göre kendilerinin belirleyecekleri etkinlikleri organize etmelerine dair kararının ardından bildiri dağıtan başvurucuların halkı kanuna aykırı toplantıya kışkırtmak suçundan 3 yıl 4 ay hapis cezasına mahkum edilmesi – toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme haklarının ihlali

Etkili başvuru hakkı

Barış Başar Akyurt Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/15222, Karar Tarihi: 15/9/2021

Sağlık durumu ceza infaz kurumunda tutulmasına uygun olmayan başvurucunun tahliye edilmesine yönelik taleplerin ve tutukluluk ile tutukluluğun devamına ilişkin kararlara yönelik itirazların reddedildiği ve başvurucunun tahliyeden bir süre sonra ölmesinde tutulma koşullarının etkili olduğu iddiasıyla idari yargı ile adli yargıda açılan davalarda, tutulma koşullarının ölüme etki ettiğine ilişkin iddianın değerlendirilmemesi – yaşam hakkıyla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlali

Ali Hıdır Tekin Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/35243, Karar Tarihi: 15/9/2021

10 Ekim katliamında kamu makamları tarafından öngörülebilir ve önlenebilir nitelikte olduğu ileri sürülen canlı bomba saldırısı sonucu meydana gelen yaralanma olayından kaynaklanan manevi zararların tazmini istemiyle açılan davada yaşam hakkının koruma yükümlülüğüne ilişkin maddi boyutunun ihlal edildiğine ilişkin iddianın değerlendirilmemesi – yaşam hakkıyla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlali

Mülkiyet hakkı

Ercan Demirbaş Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/20608, Karar Tarihi: 15/9/2021

Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından FETÖ/PDY örgütüne üye olma suçundan hakkında soruşturma başlatılan başvurucunun ByLock programı olduğu gerekçesiyle Iphone 5 marka cep telefonuna el konulması ve hakkında hüküm kurulmasına rağmen telefonun ve SİM kartının iade edilmemesi – mülkiyet hakkının ihlali

Eğitim hakkı

Barış Yiğit Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/67924, Karar Tarihi: 7/9/2021

FETÖ/PDY örgütüne üye olduğu iddiasıyla hakkında başlatılan soruşturma kapsamında bilgisayarına el konulan başvurucunun el konulan bilgisayarın imajının kendisine verilmemesi sonrasında bilgisayar içinde yer alan doktora tezini üniversiteye teslim edememesi ve bu konuda yazdığı dilekçelere olumlu ya da olumsuz bir yanıt alamaması – eğitim hakkının ihlali