Şili alt meclisi Başkan Pinera’nın azil sürecini başlattı

Pinera, Pandora Belgeleri sızıntılarının ardından başkanlığını ticari kazanç için kullanmakla suçlanıyor.

Şili Kongresi’nin alt meclisi, Başkan Sebastian Pinera’nın Pandora Belgeleri sızıntılarıyla ortaya çıkan yolsuzluk iddiaları nedeniyle görevden alınma sürecine onay verdi.

Yapılan oylama, muhalefet üyelerinin son dakika çabasıyla meclis oturumunu uzatması ve bu sayede bir milletvekilinin karantinası süresinin bitmesinin ardından gelip oy kullanabilmesiyle mümkün oldu. 

Bu durum, Temsilciler Meclisi’ndeki parlamenterlere görevden alma talebinde bulunmak ve jüri görevi görecek Senato’ya dava açmak için gereken 78 oyu sağladı.

Oylama, Şilililerin yeni bir Devlet Başkanı’nı seçtiği 21 Kasım genel seçimlerine iki haftadan daha az bir süre kalmışken sonuçlandı. Bu seçim, Şili halkının Pinera’nın 2 dönemlik görev süresini sona erdireceği ve yeni bir Devlet Başkanı seçeceği seçim. 

Muhalefet milletvekilleri, Pandora Belgelerinin Pinera’yı, çocuklarına ait bir şirket aracılığıyla iş insanı ve Başkan’ın yakın arkadaşı Carlos Delano’ya büyüyen bir bakır ve demir madeni projesi olan Dominga’nın 152 milyon dolarlık satışıyla ilişkilendirmesinin üzerine harekete geçti. Pandora Belgeleri, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafından araştırılan ve dünya liderlerinin gizli zenginliklerini konu alan geniş bir rapor hazinesi olarak görülüyor.

Sızan haberler, bu operasyonun büyük bir bölümünün İngiliz Virgin Adaları’nda gerçekleştirildiğini gösterdi.

Milletvekilleri, haberler üzerine vakit kaybetmeksizin, ülkenin en zengin insanlarından biri olan Pinera’yı makamını kişisel mali kazanç sağlamak için kullanmakla suçladı.

Bununla birlikte Şili Başsavcısı, 2010 ‘daki Dominga madeninin satışına ilişkin olası rüşvet ve yolsuzluk suçlamaları ve vergi ihlalleri hakkında Ekim ayında soruşturma açacağını söyledi. 2010 yılında yapılan bu satış, Pinera’nın görevinin ilk dönemlerine denk gelmekte.

Satış anlaşmasındaki tartışmalı nokta, bir maddede, ödemenin bir kısmının yapılması için Şili’nin “madencilik şirketinin faaliyet alanlarında çevreci grupların talep ettiği gibi bir çevre koruma alanı oluşturmamasının” şart koşulması.

Böyle bir karar Şili Devlet Başkanı’nın görev alanına giriyor.

Pinera, satışın daha önce 2017 yılında mahkemeler tarafından incelendiğini ve reddedildiğini söyleyerek hatalı olduğunu reddetti.

Şili Sosyalist Partisi’nden bir yasa koyucu olan Jaime Naranjo, Meclis’in o akşam sona erecek olan mevcut oturumunu uzatmak için mecliste uzun bir belge okumaya başladı. Naranjo, yaklaşık 15 saat konuştu.

Bu durum başka bir milletvekilinin zorunlu COVID-19 karantinasını bitirmesi ve görevden alma lehinde oy kullanması için zaman tanımış oldu.

Pinera’nın popülaritesi, koronavirüs pandemisi ve hükümetinin Şilili ailelere vaat edilen ekonomik yardımı ulaştırmasının çok uzun sürdüğü yönündeki eleştiriler nedeniyle azaldı.

2019’dan itibaren eşitsizlik ve hayat pahalılığına karşı başlayan protestolar devam ederken güvenlik güçleriyle çatışmalar çok sayıda ölüme ve binlerce tutuklamaya sebep oldu.

Bu arada Pinera’nın sağcı koalisyonu, Mayıs ayında yeni oluşturulan bir kurucu meclis için yapılan nihai seçimlerde ağır bir yenilgiye uğradı.

İktidar koalisyonu, Ekim 2020’de halk oylamasıyla onaylanan ve ülkenin yeni anayasasını hazırlayacak olan meclisteki 155 sandalyenin sadece 37’sini kazandı. Bu görev artık bir dizi sol partinin kontrolünde hayata geçirilecek.

Pinera’nın görev süresi Mart ayında sona eriyor.

Kaynak: Aljazeera

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Dilara Gül Erbaş, Furkan Alim Göller, Elif Ceren Altın ve Yağmur Bahadır tarafından çevrilmiştir.