Ürdün Parlamentosu’nda anayasa değişikliği müzakereleri başladı 

Ürdün parlamentosu anayasa değişikliği önerisinin müzakerelerine Pazartesi günü başladı. Önerilen değişikliklerin, monarşiyi yeniden canlandıracağı ve uzun zamandır vaat edilen siyasi reformları gerçekleştirme çabasının bir parçası olduğu söyleniyor.

Kral Abdullah tarafından görevlendirilen bir kraliyet komitesi, ülkenin siyasi sistemini modernize etmeye ve mevcut “siyasi partiler ve seçim yasasını” yenilemeye yönelik öneriler hazırladı.

Eski veliaht prens Hamza, Nisan’da kraliyet ailesindeki çatlakları ortaya sererek, Ürdün’ü sınır komşuları Suriye ve Irak’ı tüketen kargaşalardan koruyan Abdullah’a ve kraliyet ailesine karşı kışkırtıcı davranmakla suçlanmıştı.

Başbakan Bisher al Khasawneh, anayasa değişikliği taslağının, İslamcılar ve aşiretler tarafından talep edilen reformist gündemin en önemli destekçisi olan kral tarafından değil, parlamento çoğunluğu tarafından seçilecek bir başbakanın yolunu açacağını söyledi.

Başbakan, taslakla ilgili mecliste “ülkenin liderinin (kralın) parti temelli hükümetlere yönelmesine izin veriyor” dedi.

Parlamentoyu feshedebilen, hükümetleri atayan ve 10 milyonluk ülkede nihai söz sahibi olan ABD destekli Abdullah, geçtiğimiz yıllarda, bir gün anayasal hükümdar olmayı umduğunu söylemişti.

Öneri, Kral’ın başkanlığında toplanacak ancak hükümetin yetki alanında olacak ulusal bir güvenlik konseyi kurulmasını kapsıyor. Bazı uzmanlar ve politikacılar bunu, hükümdarın yetkilerini azaltan bir hamle olarak görüyor.

Liberal politikacılar, 1999’dan beri hüküm süren Kral’ın, muhafazakar bürokrasi ve aşiretlerin siyasi ve ekonomik çıkarlarına bir tehdit olarak görmesi nedeniyle sınırladığı reformları, bölgesel kargaşaya bir tepki olarak, çekingen bir şekilde de olsa demokrasiye doğru ilerlemek için kabul etmek zorunda olduğunu söylüyor.  

Milletvekili Saleh al Armouti, hararetli bir oturumda, “Bu, Ürdün anayasasına ve kurumlarına karşı bir darbedir… Hükümet anayasaya bu şekilde saldırmaya nasıl cüret eder?” dedi. 

Ayrıca bazı milletvekilleri Krallığın anayasasında yapılması planlanan değişiklikleri, parlamentoyu devre dışı bırakacağı ve birbirini izleyen hükümetlerin yürütme yetkilerini zayıflatacağı şeklinde eleştirdi.

Metinde yapılması öngörülen diğer değişiklikler, genişletilmiş 138 üyeli mecliste kadınların ve siyasi partilerin temsilini genişletiyor. Aynı zamanda milletvekili seçilme yaşını da 25’e düşürüyor.

Ürdün son yıllarda, hoşnutsuz aşiretlerin ve Kral’ın yolsuzlukla mücadele etmesini isteyen, daha geniş siyasi özgürlükler talep eden, ağırlıklı olarak İslamcı bir muhalefetin önderlik ettiği toplumsal kargaşa ve sokak protestolarına tanık olmuştu. 

Kaynak: Reuters

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Işıl Gizem Demirtaş, Ceyda Aygün, Emel Varsın ve Seyfullah Tunç Şahingöz tarafından çevrilmiştir.