Kasım 2021 – İnsan Hakları Bülteni

İnsan hakları hukuku alanında meydana gelen gelişmeleri derlediğimiz İnsan Hakları Bülteni’mizin dokuzuncusu hazır.

İnsan Hakları Bülteni’nin bir sonraki sayısında yayımlanması için ilgili gördüğünüz Aralık ayı gelişmelerini anayasagundemi@gmail.com adresine mail atarak öneride bulunabilirsiniz. Bültenden haberdar olmak için mail listesine abone olmayı da unutmayın.

İnsan Hakları Bülteni’nin Kasım 2021 sayısını aşağıdan okuyabilirsiniz. Bültenin bu sayısı, Benan Molu, Rumeysa Budak, İdil Özcan, Polat Yamaner ve Emre Karaman tarafından hazırlanmıştır.

Kasım 2021’de Çıkan Rapor ve Yayınlar

Ulusal ve Uluslararası Kurumların Raporları ve Yayınları

GREVIO(Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddete Karşı Eylem Uzman Grubu), kadına yönelik şiddetin dijital boyutlarına ve dijital şiddete ilişkin ilk genel tavsiyesini yayımladı. 1 Numaralı Genel Tavsiye’ye buradan ulaşabilirsiniz.

İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM), tutukluluk koşullarına ilişkin içtihatlarına yer verdiği bir video yayımladı.

Avrupa Parlamentosu, SLAPP (kamunun katılımını engelleme amaçlı stratejik davalar) karşıtı yasama reformu çağrısında bulunan bir raporu kabul etti. Bunun yanı sıra Parlamento, eleştirel düşünceleri sindirmeyi ve susturmayı amaçlayan yasal eylemleri azaltmak için yeni AB kurallarının kabul edilmesi çağrısında bulundu. Rapor, Avrupa’daki gazeteciler, STK’lar ve sivil toplum üzerindeki SLAPP tehdidine karşı bir dizi önlemi içeriyor.

İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin (İHAS) 5. Madde Türkçe İçtihat Rehberi güncellendi. Güncel versiyona buradan ulaşabilirsiniz.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin tavsiye kararları esas alınarak hazırlanan “Sivil Toplum ve İnsan Hakları” başlıklı kitabı buradan indirebilirsiniz.

Ulusal ve Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşlarının Raporları ve Yayınları

İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü IstanPol ve Friedrich-Ebert-Stiftung Vakfı Türkiye Temsilciliği işbirliğiyle “Türkiye’de Kadının Siyasete Katılımı: Siyasi Hayatta Karşılaşılan Engeller ve Deneyimler” başlıklı araştırma raporu yayımlandı.

Kaos GL tarafından Türkçe’ye çevrilen BM Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Bağımsız Uzmanı’nın Covid-19 Raporu’na buradan ulaşabilirsiniz.

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği tarafından Etkiniz AB Programı desteği ile “Destek Birimlerinin İnsan Hakları Uyumluluğu” başlıklı rapor hazırlandı.

Uluslararası Demokrasi ve Seçim Destek Enstitüsü (IDEA) tarafından “Küresel Demokrasi Durumu” raporunu açıkladı. Türkiye, demokrasinin en çok gerilediği ülkeler arasında gösterildi. Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) çatısı altında kurulan TİHV Akademi tarafından hazırlanan “Barış İçin Akademisyenler: Güncel Durum” başlıklı raporunu yayımladı.

Deniz Yıldız tarafından İngilizce olarak kaleme alınan “Resistance to LGBTI+ Equality” (LGBTI+ Eşitliğine Direniş) başlıklı rapor Hafıza Merkezi Berlin tarafından yayımlandı.

2021 Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarına yönelik Expression Interrupted platformu tarafından yürütülen dava ve gündem takip çalışmalarının yer aldığı “İfade ve Basın Özgürlüğü Gündemi”ne buradan ulaşabilirsiniz.

Impunity Watch Guatemala Ofisi’nin Toplumsal Cinsiyet Programı kapsamında hazırlanan “Cinsel Şiddetten Hayatta Kalanlar için Dönüştürücü Onarıma ilişkin Kılavuz İlkeler” yayını Dicle Çakmak tarafından DEMOS Araştırma Derneği için Türkçeye çevrildi. Çeviri yayına buradan ulaşabilirsiniz.

Eşit Haklar İçin İzleme Derneği tarafından “Kolluk Kuvvetleri Tarafından Aşırı Güç Kullanımına ve Diğer İnsan Hakları İhlallerine Karşı Afrikalıların ve Afrika Kökenli İnsanların İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerinin Desteklenmesi ve Korunması” başlıklı raporunu gayrı-resmi Türkçe çevirisi yayımlandı.

“Türkiye’de Temel Özgürlüklerin İlerlemesi” projesi kapsamında İlker Kalın tarafından İngilizce olarak kaleme alınan “’Akıllı’ Baskı İşbaşında: Türkiye’de Akademik Özgürlük İçin Daralan Alan” başlıklı rapor Freedom House tarafından yayımlandı.

Barışçıl Toplantı ve Gösteri Hakkı İzleme Ağı tarafından hazırlanan Haziran Eylül 2021 Barışçıl Toplantı ve Gösteri Hakkı İzleme bültenine buradan ulaşabilirsiniz.

FemicideMAp’in kurucusu gazeteci Ceyda Ulukaya tarafından hazırlanan Türkiye’de 2010-2020 yılları arasında öldürülen kadınların görsel bir analizi olan harita yayında.

Uluslararası Af Örgütü’nün iklim krizi karşısında devletlerin ve şirketlerin yükümlülüklerine yer verilen Haklarımızı Yakmayın başlıklı rapora buradan ulaşabilirsiniz.

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün İklimin Durumu 2021 başlıklı raporu yayımlandı.

Kaos GL tarafından hazırlanan 2020 LGBTİ+’ların İnsan Hakları Raporu’na buradan ulaşabilirsiniz.

Hafıza Merkezi tarafından yayımlanan ve Nesrin Uçarlar tarafından hazırlanan “Türkiye’de Barışçıl Bir Hakikat Arayışı ve Irkçılıkla Yüzleşme” başlıklı raporu buradan okuyabilirsiniz.

Kasım 2021’de Öne Çıkan Kararlar

Polonya Anayasa Mahkemesi, İHAM tarafından verilen bir yargıcın Anayasa Mahkemesi’ne mevzuata aykırı şekilde atandığı gerekçesiyle Polonya!nın Sözleşme’yi ihlal ettiğine ilişkin karar üzerine, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin bir bölümünün Polonya yasalarıya uyuşmadığına hükmetti.

Avrupa Birliği Adalet Divanı, Macaristan tarafından kabul edilen Stop Soros yasasını ve sığınma talebinde bulunmaları konusunda mültecilere yardım eden kişilerin cezalandırılmakla tehdit edilmesini AB mevzuatının ihlali olduğuna hükmetti.

Okuma ve dinleme önerileri

Anayasa hukukçusu Volkan Aslan tarafından hazırlanan “Gözümüz Kulağımız Anayasa” podcast kanalını öneririz. Apple ve Google Play üzerinden indirip her hafta yaşanan güncel gelişmelere ilişkin yayınlanan podcastleri dinleyebilirsiniz.

Türk Ceza Hukuku Derneği tarafından yayımlanan “Suç ve Ceza” dergisinin yeni sayısını buradan okuyabilirsiniz.