Ekvador Anayasa Mahkemesi, bir ormandaki maden izinlerini doğanın haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle durdurdu

Ekvador Anayasa Mahkemesi’nin verdiği emsal karara göre Los Cedros sit alanında maden çıkarmaya verilen izin Ekvador Anayasası’nı ihlal ediyor.

Ekvador’un en yüksek mahkemesi, korunan sis ormanlarında bakır ve altın çıkartmak için yapılan madencilik planlarını Anayasa’ya aykırı buldu ve doğanın haklarını ihlal ettiğine karar verdi.

Ekvador Anayasa Mahkemesi emsal kararda, ülkenin kuzeybatısındaki sit alanı Los Cedros’a ilişkin madencilik izninin; gözlüklü ayılara, soyu tükenmekte olan kurbağalara, düzinelerce nadir orkide türlerine ve dünyanın en nadir primatlarından olan kahverengi başlı örümcek maymunlarına ev sahipliği yapan ormandaki biyoçeşitliliğe zarar vereceğine karar verdi.

Ekvador’un ulusal madencilik şirketi Enami EP, rezervin üçte ikisinde verilmiş olan madencilik imtiyazlarına ilişkin hakları elinde tutuyordu. Karar, mahkemenin Los Cedros yakınlarındaki topluluklar tarafından açılan ve alt mahkemede başarılı olan bir davayı onamasının ardından, ormandaki madencilik imtiyazlarıyla çevre ve su izinlerinin iptal edilmesi gerektiği anlamına geliyor. 

Ekvador Yüksek Mahkemesi, Çarşamba günü yayınlanan kararında, ülkenin anayasasında da güvence altına alınan doğa haklarını savundu. Ayrıca, bu kararın sadece koruma altındaki alanlar için değil tüm ülke genelinde geçerli olduğunu söyledi. 

Los Cedros; Kolombiya, Ekvador ve Peru’nun da bazı kısımlarını içeren Güney Amerika’nın Chocó bölgesinde yer alıyor. Dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan flora ve faunaya ev sahipliği yapan bölge, gezegenin en fazla biyolojik çeşitliliğe sahip bölgelerinden biri. 

Mahkemenin madenciliği Los Cedros’tan uzak tutmasını savunan bir sivil toplum kuruluşu olan Küresel Doğa Hakları İttifakı’ndan Natalia Greene, “Bu, doğa lehine tarihi bir zafer” diye konuştu.

“Anayasa Mahkemesi, Los Cedros’ta korunan orman ekosisteminde madencilik ve diğer herhangi bir maden çıkarma faaliyeti de dahil olmak üzere, doğa haklarını tehdit eden hiçbir faaliyetin yapılamayacağını belirtiyor. Madencilik, koruma altında olan harika ve eşsiz bu ormanlarda artık yasaklandı. Bu yeni yasak, tehdit altındaki diğer ormanları korumaya devam etmek için önemli bir emsal teşkil ediyor. Bugün nesli tükenmekte olan kurbağalar, gözlüklü ayılar, örümcek maymunlar, kuşlar ve bir bütün olarak doğa, benzeri görülmemiş bir savaşı kazandı.”

Kampanyayı destekleyenler, kararın Ekvador’da ve ekolojik açıdan önemli alanlarda başka madencilik ve maden çıkarma projelerinin planlandığı bölgelerde önemli bir dönüm noktası oluşturduğunu söyledi. 2007 ve 2008 yılları arasında Ekvador, yeniden yazılan anayasasında doğa haklarını kabul etmişti.

Sussex Üniversitesi’nde biyoloji alanında kıdemli bir öğretim üyesi olan Dr Mika Peck, Los Cedros’un biyolojik önemini ilk olarak 90’ların ortalarında araştırdı ve kararın önemini Amerikan devriminde önemli bir metin olan Thomas Paine’in İnsan Hakları metni ile karşılaştırdı.

“Dünyanın doğanın sınırları üzerinde düşünmesi, mevcut koruma politikalarının ve eylemlerinin etkinliğini ciddi şekilde sorgulaması önemli” dedi. “İnsanı doğanın üstünde veya ondan ayrı bir yere yerleştirmektense onu, doğanın bir parçası olarak bağlama yerleştiren ve hukukun meşru özneleri arasındaki içkin hakları dengeleyen politika çerçeveleri, gezegenimizin karşı karşıya olduğu ciddi çevre sorunlarıyla başa çıkmanın zorunlu bir parçası olacak. Thomas Paine’in İnsan Hakları metni insanlık için ne kadar önemliyse, bu hüküm de doğa için o kadar önemli.”

The Guardian yorum için Enami EP ile iletişime geçti.

Kaynak: The Guardian

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Doğukan Aktaş, Ece Dilara Bağrıaçık, Işıl Gizem Demirtaş ve Ramazan Dursun tarafından çevrilmiştir.