Aralık 2021 – AYM Kararları Bülteni

Merhaba,

2021 yılının son Anayasa Mahkemesi kararları bülteni hazır. 2022’de de kaldığımız yerden devam edeceğiz.

Önümüzdeki ay görüşmek üzere.

Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü

T.A. Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2017/32972, Karar Tarihi: 29/9/2021

Kadına yönelik şiddete ilişkin koruyucu ve önleyici tedbirlerin kamu görevlilerinin ihmali ile etkin olarak uygulanmaması sonucunda ölümün gerçekleşmesi, ihmali bulunan kamu görevlileri hakkında cezai takibat yapılmaması ve fail hakkında orantılı bir ceza verilmemiş olması – yaşam hakkının esas ve usul yönünden ihlali

Kadir Kudin Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/14509, Karar Tarihi: 8/9/2021

Kobane eylemleri sırasında kolluk görevlilerinin güç kullanması sonucunda ölüm olayının meydana gelmesi ve olayla ilgili olarak etkili ceza soruşturması yürütülmemesi – yaşam hakkı ihlali iddiasında etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali

Beste Sığak ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/3627, Karar Tarihi: 16/11/2021

Endoskopi uygulamasına bağlı olarak başvurucuların yakınlarının hayatını kaybetmesi – yaşam hakkının ihlali

İşkence, insanlıkdışı ve kötü muamele yasağı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü

Uğur Ahmet Yaşar Başvurusu (3), Başvuru Numarası: 2018/13707, Karar Tarihi: 16/6/2021

Elazığ t tipi ceza infaz kurumunda ayakta sayıma tabi tutulma ve bu uygulamaya karşı direnme sonucunda kamu görevlileri tarafından darp edilen başvurucunun şikayetinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – Kötü muamele yasağı iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali

İmam Güneş Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/13501, Karar Tarihi: 16/6/2021

Muş Varto’da gözaltı sırasında polis tarafından darp edildiğini ve gözünün morardığını iddia eden başvurucunun yaptığı şikayetle ilgili olarak kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi – insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul yönünden ihlali

Fatma Demirer ve Nergiz Tuba Aslan Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/3195, Karar Tarihi: 14/9/2021

Müvekkilleri ile görüşmek için gittikleri İzmir 1 No.lu ceza infaz kurumunda içeri alınmayan avukat başvurucuların içeri girmekte ısrar etmeleri üzerine infaz koruma memurları tarafından ittirilerek engellenmeleri nedeniyle kötü muamele yasağının, müvekkilleriyle görüşmelerine engel olunması nedeniyle ise adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası -Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianınkişi bakımından yetkisizliknedeniyle; kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemezlik kararı

M.A. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/12916, Karar Tarihi: 7/10/2021

Üvey oğlunun kızına birçok kez cinsel istismarda bulunduğunu iddia eden başvurucunun şikayeti sonucu açılan davada delil yetersizliğinden beraat kararı verilmesi – kötü muamele yasağının usul boyutundan ihlal yok.

Memduh Yılmaz ve Naciye Yılmaz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/36717, Karar Tarihi: 7/10/2021

Kolluk görevlisinin müdahalesi nedeniyle yaralanma meydana gelmesi ve bu olaya ilişkin yapılan yargılama sonucunda hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi – insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ve etkili soruşturma yükümlülüğünün ihlali

Alper Tunga Kuru Ve Özcan Kaya Güvenç Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/2486, Karar Tarihi: 17/11/2021

TMMOB tarafından düzenlenen basın açıklamasına katılan başvurucuya kolluk görevlilerince güç kullanımı neticesinde yaralanma meydana gelmesi ve kovuşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verilmesi – kötü muamele iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali

Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı

Bahadır Öztürk Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/5896, Karar Tarihi: 21/10/2021

Konutu terk etmeme adli kontrol tedbirinde geçen sürenin mahkûmiyet hükmündeki süreden mahsup edilmesine ilişkin talebin reddedilmesi nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği iddiası – Başvuru tarihinden sonra 5271 sayılı Kanun’un 109. maddesinde yapılan değişiklikle konutu terk etmeme adli kontrol tedbirinde geçen sürenin mahkûmiyet süresinden mahsup edileceğine dair yapılan değişiklik nedeniyle başvuru yollarının tüketilmemiş olması nedeniyle kabul edilemezlik kararı

Adil yargılanma hakkı

Gurbet Çoban Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/38857, Karar Tarihi: 17/11/2021

Alkollü içecek satma ruhsatı bulunan başvurucuya 22.00’den sonra alkol sattığı gerekçesiyle verilen cezada deliller değerlendirilirken kolluk tutanağına aksi ispat edilemeyecek seviyede üstünlük tanınması – adil yargılanma hakkı kapsamındaki silahların eşitliği ilkesinin ihlali

Umut Çongar Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2017/36905, Karar Tarihi: 21/10/2021

2009 yılında terör örgütüne üye olma suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası alan başvurucuya 2015 yılında örgüt propagandası yapma suçundan hapis cezası verilmesi ve önceki tarihte işlenen ve hükmü infaz edilen bir suçun daha sonra işlenen bir başka suça ilişkin mahkûmiyet hükmünde değerlendirmeye esas alınması – masumiyet karinesinin ihlali

Necla Yaşar Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/35444, Karar Tarihi: 14/9/2021

Bismil’de bir kavgaya karıştıkları gerekçesiyle İl Hıfzıssıhha Kurulu tarafından yeni koronavirüs (COVID-19) salgını kapsamında alınan sosyal mesafe tedbirine aykırı davranma eylemine istinaden 3.150 TL idari para cezası verilmesi ve sulh ceza hâkimliğine yapılan başvurunun kanun yolu incelemesi aşamasında kararın sonucunu değiştirebilecek nitelikteki iddialara ayrı ve açık yanıt verilmemesi – gerekçeli karar hakkının ihlali

Kent Çarşı Yönetimi Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/21781, Karar Tarihi: 23/11/2021

İtirazın iptali talebiyle açılan davada yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası – “mahkeme ilamının başvurucunun avukatı tarafından UYAP üzerinden okunduğu, bu kapsamda 13/5/2019 tarihinde bireysel başvuruya ilişkin nihai karardan haberdar olunduğunun ve bu doğrultuda bireysel başvuru süresinin 13/5/2019 tarihinden itibaren işlemeye başladığının kabul edilmesi” gerektiği gerekçesiyle süre aşımı sebebiyle kabul edilemezlik kararı

Arif Önen Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/24007, Karar Tarihi: 24/2/2021

Atanmamaya ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın başvurucu hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı bulunduğu gerekçesiyle reddedilmesi – masumiyet karinesinden ihlal yok.

Hamdi Demir ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/36682, Karar Tarihi: 17/11/2021

Baro levhasına yazılma işlemine ilişkin iptal davasında hukuk kurallarının öngörülemez biçimde yorumlanması nedeniyle hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası – Mahkeme kararının UYAP üzerinden okunması nedeniyle nihai kararlardan haberdar olduğu anlaşılan başvurucuların otuz günlük bireysel başvurusu süresinden sonra bireysel başvuruda bulunmaları sebebiyle süre aşımı sebebiyle kabul edilemezlik kararı

Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı

A.M.Ç. BAŞVURUSU, Başvuru Numarası: 2017/16412, Karar Tarihi: 7/10/2021

Kocaeli Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde polis memuru olarak çalışan başvurucunun düşük sicil notunun iptali için dava açması ve mobbinge- psikolojik tacize maruz kaldığını iddia etmesi – İhlal yok.

İdris Başaran ve Elvan Olkun Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/14563, Karar Tarihi: 19/10/2021

Bursa cezaevinde hükümlü olan başvurucunun avukatı olan başvurucuya “İnfaz Kurumundaki sayım işleminin akabinde arkadaşlarıyla birlikte 30-40 gardiyan tarafından tartaklanarak, ağzı kapatılarak ve darp edilerek koğuştan alındığı, astım hastası olduğu ve nefes alamadığı arkadaşları tarafından söylenmiş olmasına rağmen bu tür müdahalelere devam edildiği, astım ve kalp ilacı üzerinden alınarak ve elleri kelepçelenerek süngerli odaya konulduğu ve burada uzun süre kaldığı, sağlık sorunlarının tedavisi ve ilaçların temini için gerekli işlemlerin yapılmadığı, geciktirildiği veya aksatıldığı” gibi bilgiler içeren mektubuna cezaevi tarafından ‘sakıncalı’ denilerek el konulması – haberleşme özgürlüğünün ihlali 

Mehmet Emin Karahan ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/26461, Karar Tarihi: 17/11/2021

Kamu kurumlarında ilan edilen çeşitli görevler için açılan sınavlarda (yazılı ve mülakat) başarılı olan başvurucuların güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması nedeniyle atamalarının yapılmaması ya da yapılan atamaların idare tarafından iptal edilmesi –  özel hayata saygı hakkı kapsamında kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlali

K.A. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/38596, Karar Tarihi: 19/10/2021

Yasal yollardan Türkiye’ye giren ve iltica talebinde bulunan Fas vatandaşı başvurucunun Türkiye’ye girişinin yasaklanması – aile hayatına saygı hakkının ihlali

Meral Talay Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/8050, Karar Tarihi: 7/10/2021

7/9/2016 tarihli şikâyeti üzerine, Fatsa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından cinsel taciz, hakaret ve tehdit suçlarından ceza soruşturması başlatılmıştır. Başvurucu şikâyetinde; 6/9/2016 tarihinde M.A. ve ismini bilmediği kişilerce takip edildiğini, bu kişilerin cinsel içerikli sözler ve el kol hareketleriyle kendisini taciz edip tehdit ettiğini belirtip görüntü kayıtlarını sunarak şikayette bulunan başvurucunun şikayetinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – maddi ve manevi varlığını koruma hakkının ihlali

Ali Güney ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/24659, Karar Tarihi: 16/11/2021

Ordu’nun Fatsa ilçesinde altın madeni işletilmesi için çevresel etki değerlendirmesinin (ÇED) uygun bulunması nedeniyle özel hayata saygı hakkı ile konut dokunulmazlığının ihlal edildiği iddiası – İhlal yok.

F.B. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/34757, Karar Tarihi: 19/10/2021

Tutuklu olarak farklı ceza infaz kurumunda bulunan ve daha sonra aynı cezaevine nakledilen eşlerin birbirleriyle yeterli şekilde iletişim kuramamaları ve telefonla görüşme haklarını kullanamamaları – aile hayatına saygı hakkının ihlali

Ahmet Gödeoğlu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/28616, Karar Tarihi: 17/11/2021

Hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçundan 10 ay hapis ve 80 TL adli para cezası ile cezalandırılan başvurucunun mahkûmiyet kararının bir sonucu olarak hekimlik mesleğindeki hak ve yetkilerini kullanmasının ömür boyu yasaklanması – özel hayata saygı hakkının ihlal

İfade özgürlüğü

Muhammet Serkan Şener Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/13501, Karar Tarihi: 17/11/2021

Bir lisede müzik öğretmeni ve Eğitim-SEN üyesi olan başvurucunun Gezi Parkı eylemleriyle ilgili Facebook paylaşımı nedeniyle farklı bir yere atanarak görev yerinin değiştirilmesi – İhlal yok.

Elif Güneysu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/31733, Karar Tarihi: 7/10/2021

Bir ortaokulda fen bilgisi öğretmeni ve Eğitim-SEN üyesi olan başvurucunun Reyhanlı saldırısı ve Cizre’de ilan edilen sokağa çıkma yasağıyla ilgili Facebook paylaşımı nedeniyle farklı bir yere atanarak görev yerinin değiştirilmesi – İhlal yok.

Barış İnan Başvurusu (2), Başvuru Numarası: 2018/38006, Karar Tarihi: 17/11/2021

Kocaeli cezaevinde hükümlü olan başvurucu hakkında “Tek Tip Elbise Giymeyeceğiz, Direneceğiz” sloganı attığı için “gereksiz olarak marş söylemek veya slogan atmak”tan bir ay haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama disiplin cezası ile cezalandırılması – bir aylık cezanın orantılı olduğu gerekçesiyle ihlal yok.

Gülbiz Alkan Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/33476, Karar Tarihi: 7/10/2021

Bursa Nilüfer Belediyesi’nde sosyolog kadrosunda çalışan başvurucunun belediye başkanının eşi hakkında sarf ettiği sözler nedeniyle iş akdinin feshedilmesi – ifade özgürlüğünü ihlali

Toplanma, gösteri yapma ve dernek kurma özgürlüğü

Mehmet Alanç ve Diğerleri Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2017/15462, Karar Tarihi: 29/9/2021

KESK ve Eğitim-SEN üyesi başvuruculara örgüt propagandası yapıldığı iddia edilen bir basın açıklamasına katılmaları nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin (A) bendinin (e) alt bendi uyarınca devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmaktan uyarı cezası verilmesi – toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali (Mehmet Alanç açısından ihlal bulunmadı)

Şah İsmail Harmancı Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/15359, Karar Tarihi: 17/11/2021

Adıyaman Valiliği’nde gelir uzmanı olarak çalışan kamu görevlisi başvurucuya Suruç katliamı protestosuna katıldığı için “hizmet dışında devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışta bulunmak”tan kınama disiplin cezası verilmesi – toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali

Hüseyin Ercan Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/11352, Karar Tarihi: 8/9/2021

Kanun hükmünde kararname ile kamu görevinden çıkarılan başvurucunun sendika temsilcisi olarak seçilmesi nedeniyle cezalandırılması – sendika hakkının ihlali

Mülkiyet hakkı

Nebi Seyhan Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/27882, Karar Tarihi: 27/10/2021

Muratpaşa Belediye Meclisi’nce verilmiş mülkiyete ilişkin ve icra edilebilir bir yargı kararının uzun süre icra edilmemesi – mülkiyet hakkı ile adil yargılanma hakkı kapsamındaki kararın icrası hakkının ihlali

Necat Coşkun Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/2994, Karar Tarihi: 8/9/2021

Bir vergi mükellefinden haksız menfaat temin ettiği iddiasıyla hakkında disiplin soruşturması başlatılan, görevinden uzaklaştırılan ve görevden uzaklaştırma işlemiyle birlikte maaşında 1/3 oranında kesinti yapılan başvurucunun sonradan ödenen aylıkları için faiz tahakkuk ettirilmemesi – mülkiyet hakkının ihlali

Orhan Durak Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/37525, Karar Tarihi: 19/10/2021

Üniversite genel sekreterliğinden alınarak fakülte sekreterliğine atanma işlemine karşı açılan davada başvurucunun aylık gelirinde azalma olduğu ve bu sebeple mülkiyet hakkının ihlal edildiğini iddiası – Konu bakımından yetkisizlik sebebiyle kabul edilemezlik kararı

Mustafa Altın Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/10018, Karar Tarihi: 27/10/2021

İşçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davasında Yargıtay onamasıyla kesinleşen lehe kararın maddi hata düzeltim yoluyla ortadan kaldırılarak uyuşmazlığın esasının yeniden ele alınması – adil yargılanma ve mülkiyet haklarının ihlali

Süleyman Çamur Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/36487, Karar Tarihi: 8/9/2021

FETÖ/PDY üyesi olduğu iddiasıyla yokluğunda tutuklanan başvurucunun ifadeye vermeye zorlanmak amacıyla 668 sayılı OHAL KHK’sinin 3. maddesine dayanılarak malvarlığına el konulması – Mülkiyet hakkından ihlal yok

Eğitim hakkı

Mehmet Al Başvurusu, Başvuru Numarası: 2021/6664, Karar Tarihi: 6/10/2021

Silivri Cezaevi’nde başvurucunun hukuk fakültesi öğrencisinin COVID-19 pandemisi sırasında internet yoluyla üniversite derslerine ve sınavlarına katılma talebinin reddedilmesi – eğitim hakkından ihlal yok