Şubat 2022 – AYM Kararları Bülteni
Merhaba,
Anayasa Mahkemesi tarafından Şubat ayı içerisinde verilen önemli bazı kararların yer aldığı bülten yayında.
Önümüzdeki ay görüşmek üzere.
Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yükümlülüğü
Esen Mepa Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/28945, Karar Tarihi:18/1/2022
Deprem yönetmeliğine aykırı olarak inşa edilen binanın 17 Ağustos 1999 tarihli Düzce depreminde yıkılması sonucu gerçekleşen ölüm ve yaralanmayla ilgili yargısal sürecin toplamda 14 yıl 3 aylık bir sürede sonuçlandırılması – yaşam hakkı ihlalini etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali
İşkence, insanlıkdışı ve kötü muamele yasağı ve etkili soruşturma yükümlülüğü
Mehmet Arslan Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/791, Karar Tarihi: 24/11/2021
Diyarbakır’dan Rize cezaevine nakledilen başvurucunun cezaevi girişinde çıplak aramaya direnmesi üzerine arama yapılacak yere gelen on infaz memuru tarafından “Başkanlığın burada geçmez aramayı kabul etmezsen sonuçlarına katlanırsın, burası vatanseverlerin yeri hepiniz bunu öğreneceksiniz.” denilerek darp edilmesi ve çıplak aranması – kötü muamele yasağından ihlal yok.
Şerif Ağu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/14028, Karar Tarihi: 18/1/2022
Karaciğer naklinden sonra sağlık sorunları nedeniyle serbest bırakılmasını talep eden hükümlü başvurucunun talebinin reddedilmesi – kötü muamele yasağından ihlal yok.
Zorla çalıştırma yasağı
Bilal İnci Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/16896, Karar Tarihi: 3/2/2022
Sol böbreği olmadığı için askerlikten muaf olan kişiye askerlik yaptırılması sebebiyle zorla çalıştırma yasağının, tam yargı davasının hakkaniyete uygun olmayan değerlendirmeler yapılarak reddedilmesi sebebiyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiaları – Zorla çalıştırma yasağının ihlal edildiği iddiasında açıkça dayanaktan yoksunluk sebebiyle kabul edilemezlik kararı (adil yargılanma hakkı ihlali iddiası ise konu bakımından yetkisizlik sebebiyle kabul edilemez bulundu)
Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı
Y.Ö. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/32944, Karar Tarihi: 24/11/2021
Darbe teşebbüsü sonrasında terör örgütü üyesi olma suçlamasıyla hakkında yapılan yargılamada hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen başvurucunun aynı suçlamayla yeniden tutuklanması ve tutuklamanın hukuki olmaması ve tutukluluğun makul süreyi aşması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlali iddiası – ihlal yok.
Cemil Uğur Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/35635, Karar Tarihi: 18/1/2022
KCK Basın Komitesi içinde Van’da faaliyet yürüttüğü değerlendirilen aralarında başvurucunun da olduğu gazetecilerin Kürt basın kuruluşlarında çalıştıkları, yaptıkları haberler, telefon konuşmaları nedeniyle tutuklanması – 19. maddenin ihlali
Şenel Çelik Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/16560, Karar Tarihi: 18/1/2022
Cumhurbaşkanına hakaret suçundan beraat eden başvurucunun haksız olarak yakalama tedbirine başvurulduğu iddiasıyla açtığı tazminat davasının reddedilmesi – kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal
Adil yargılanma hakkı
Tacettin Ceylan Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2017/39062, Karar Tarihi: 10/11/2021
Dava açarak parmağının kopması nedeniyle sakat kaldığını ve uzun süredir tedavi gördüğünü belirterek meydana gelen olayda işverenin tam kusurlu olduğunu ileri süren ve 1.000 TL maddi, 200.000 TL manevi tazminat talebinde bulunan başvurucunun dava harcı ve yargılama giderini karşılayacak imkanı olmadığını belirterek fakirlik belgesi sunmasına rağmen adli yardım talebinin reddedilmesi – mahkemeye erişim hakkının ihlali
Süleyman Tokcan Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/14228, Karar Tarihi: 18/1/2022
ByLock isimli program verilerinin hukuka aykırı şekilde elde edilmesi ve mahkûmiyet kararında tek veya belirleyici delil olarak bu verilere dayanılması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası – açıkça dayanaktan yoksunluk sebebiyle kabul edilemezlik kararı
T.K. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/7210, Karar Tarihi: 28/12/2021
İddianamede kendisine isnat edilen suç 5237 sayılı Kanun’un 142. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (h) bendinde düzenlenen “herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında hırsızlık” olmasına rağmen Mahkemenin aynı Kanun’un 142. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca mahkûmiyet hükmü kurması ve isnadın niteliğinin değiştiğinin başvurucuya bildirilmemesi – adil yargılanma hakkı kapsamında isnadı öğrenme hakkının ihlali
Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı
Alican Kaptı Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/7924, Karar Tarihi: 29/12/2021
Ceza infaz kurumunda tutuklu olarak bulunan başvurucu tarafından oğluna gönderilmek istenen mektubun “Canım oğlum, bu hafta televizyonlarda İyi ki varsın Eren sloganını hep beraber izledik. … Ben her seferinde senin isminin de Eren olması dolayısıyla seni de aklıma getirdim! Maçka’da gencecik Eren teröristlerin hain saldırısı sonucu hayatına veda etti. O hayattayken O’nun kıymetini bilemedik ki şimdi bilmeye çalışıyoruz.” ifadeleri nedeniyle sakıncalı bulunarak oğluna gönderilmemesine karar verilmesi – haberleşme hürriyetinin ihlali
Samet Ayyıldız Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/34548, Karar Tarihi: 28/12/2021
Özel bir şirkette çalışan başvurucunun WhatsApp mesajlaşma programını kullanarak yaptığı yazışmaların işveren tarafından incelenmesi ve bu yazışmalar gerekçe gösterilerek iş akdinin feshedilmesi – özel hayata saygı hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlali
Emre Sönmez Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/890, Karar Tarihi: 13/1/2022
FETÖ soruşturmaları kapsamında tutuklanan başvurucunun Ceza İnfaz Kurumlarında Bulundurulabilecek Eşya ve Maddeler Hakkında Yönetmelik’in 7. maddesi uyarınca ceza infaz kurumunda bulunan tutuklunun eski kıyafetlerinin ceza infaz kurumuna alınmaması nedeniyle eski ve yıpranmış kıyafet ve ayakkabı kullanmak zorunda kalması – maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının ihlali
İfade özgürlüğü
Meral Danış Beştaş Başvurusu (5), Başvuru Numarası: 2014/1474), Karar Tarihi: 16/11/2021
DTP Merkez Yürütme Kurulu üyesi olduğu dönemde Lice’de Kurban Bayramının ikinci günü yapılan bayramlaşmada belediye tarafından düzenlenen festival kapsamında ağaç dikme törenine katılan başvurucu hakkında açılan ve dört yıl süren davada ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi – İfade özgürlüğünden ihlal yok.
Türkan Albayrak Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/1628, Karar Tarihi: 28/12/2021
İşine son verilmesine karşı sesini duyurmak amacıyla 3 Eylül 2018 tarihinden itibaren Sarıyer Kaymakamlığına yakın mesafede bulunan Şehit Öğretmenler Parkı’nda değişik tarihlerde oturma eylemi yapan, “İşimi geri istiyorum, direne direne kazanacağız!” sloganları atan başvurucuya 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca her bir oturma eylemi için 100 TL idari para cezası verilmesi – İfade özgürlüğünün ihlali
Toplanma, gösteri yapma ve örgütlenme özgürlüğü
İlhan Yiğit Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/7532, Karar Tarihi: 29/12/2021
KESK üyesi olan başvurucunun 3 Ağustos 2015 tarihinde yapılacak toplu iş sözleşmesine ilişkin basın açıklamasına katılmak isterken gözaltına alınıp serbest bırakılması ve polisler hakkında yaptığı şikayette kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – 34. maddenin ihlali
Etkili başvuru hakkı
Gazi Muhammed Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/37732, Karar Tarihi: 24/11/2021
Sahibine teslim edilmesi kararı verilen aracın kanunilik ilkesine aykırı olarak uzun süre sonra iade edilmesi – mülkiyet hakkının ve mülkiyet hakkı bağlamında etkili başvuru hakkının ihlal
Mülkiyet hakkı
Tay Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/5735, Karar Tarihi: 24/11/2021
Uyuşturucu madde ticareti yapma suçu kapsamında kullanıldığı tespit edilemeyen cep telefonunun müsadere edilmesi – mülkiyet hakkının ihlali
Abdullah Tantaş Ve Diğerleri Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/2739, Karar Tarihi: 15/12/2021
Tapulu taşınmazların kıyı kenar çizgisi içinde kalması nedeniyle açılan tam yargı davasının reddedilmesi – mülkiyet hakkının ihlali