Ketanji Brown Jackson ABD Yüksek Mahkemesi’nin İlk Siyahi Kadın Yargıcı Oldu

ABD Senatosu’nda yapılan oylamada Yargıç Ketanji Brown Jackson, 53’e karşı 47 oyla ABD Yüksek Mahkemesi’nin 116. yargıcı seçildi. Jackson’ın Anayasa Mahkemesi yargıcı olmasıyla birlikte Joe Biden’ın 2020 Başkanlık Seçimleri kapsamında verdiği seçim vaatlerinden biri gerçekleşmiş oldu.

Senato’daki tarihi oylamanın sonucuna dair tereddütler vardı. Üç Cumhuriyetçi’nin – Maine’den Susan Collins, Alaska’dan Lisa Murkowski ve Utah’tan Mitt Romney – Jackson’a oy vereceklerini açıklamalarıyla Biden yönetiminin istediği gibi iki partinin de desteği alındı. Senato’da bulunan 50 Demokrat da beklendiği gibi Jackson’a oy verdi.

Oyların arasındaki küçük fark, yargıçların seçilme süreçlerini kapsayan kutuplaşmayı yansıtıyor. En yeni yargıçlar olan 2020’de seçilen Amy Coney Barrett, 2018’de seçilen Brett Kavanaugh ve 2017’de seçilen Neil Gorsuch siyasi parti dağılımına göre şekillenen ve burada olduğu gibi oldukça yakın geçen oylamalar sonucunda seçildi. Buna karşılık 2010 yılında 63’e karşı 37 oyla seçilen Yargıç Elena Kagan ve 2005 yılında 78’e karşı 22 oyla seçilen Baş Yargıç John Roberts gibi yakında Jackson’ın meslektaşı olacak bazı yargıçlar iki taraftan da daha çok oy topladılar.

Jackson, 27 Ocak’ta yaptığı açıklamada yazın emekli olacağını söyleyen 83 yaşındaki Stephen Breyer’in halefi olarak görülmekteydi. Oldukça önemli davaları gördüğü ve Jackson’dan önceki başka Yüksek Mahkeme yargıçları için bir nevi sıçrama tahtası olduğu için ABD’nin en önemli ikinci mahkemesi olarak görülen Columbia Bölgesi Temyiz Mahkemesi’ne atanmadan önce federal asliye mahkemesinde yedi sene geçirdi. Yargıç olmadan önce iki sene boyunca kamu avukatı olarak çalıştı. Kamu avukatlığı görevini yapmış olan ilk Yüksek Mahkeme yargıcı olacak olmanın yanı sıra Jackson, Yargıç Thurgood Marshall’dan bu yana ceza davalarında sanıkları temsil etmek konusunda deneyimli olan ilk yargıç olacak.

Jackson’ın Senato Yargı Komitesi’ne yaptığı sunumlar, Beyaz Saray’ın Breyer’in emekli olduğunu açıklamasından sadece 3 gün sonra onunla temasa geçtiğini ve 24 Şubat tarihinde Biden’ın, Jackson’ı katipliğini yaptığı Breyer’in yerine aday gösterdiğini ortaya koydu. Hiçbir Cumhuriyetçi senatör taraf değiştirmese bile, 50 Demokrat oyu ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in belirleyici oyu kullanabilmesiyle birlikte Jackson’ın seçilmesi, 21 Mart’ta başlayan Senato Yargı Komitesi adaylık görüşmesinden önce garantilenmiş görünüyordu. Jackson’ın kusursuz geçmişi, muhafazakâr avukatlardan ve önde gelen kolluk kuvveti gruplarından aldığı destekler ve adaylığının tarihi önemi neticesinde Cumhuriyetçilere adaylığına itiraz etmek için neredeyse hiç boşluk bırakmıyor gibiydi.

Ancak Jackson’ın adaylık görüşmesinin başlamasından birkaç gün önce, birçok kişinin Başkan olmaya yönelik bir iddiası olduğuna inandığı Missouri’li Cumhuriyetçi Senatör Josh Hawley, Jackson’ın çocuk pornografisinden hüküm giymiş sanıklara aşırı hafif cezalar vermesini ”endişe verici bir örnek” olarak nitelendirerek bu durumu sorgulamaya niyetli olduğunu belirtti. İnfaz uzmanları, Jackson’ın verdiği cezaların aslında federal yargıçların bu tür davalarda sıklıkla verdiği cezalar olduğunu söyledi.

Hawley ile birlikte Texas’tan Ted Cruz ve Arkansas’tan Tom Cotton dahil olmak üzere, Başkan olma iddiasında olan diğer Cumhuriyetçi senatörler, Jackson’ın adaylık görüşmesinde onu “suç konusunda yumuşak” olarak tasvir etmeye çalışarak bu konuyu devam ettirdi.  Tennessee’den Senatör Marsha Blackburn, kadın sporlarındaki transseksüel sporculara atıfta bulunarak, Jackson’dan kadın kelimesini tanımlamasını isterken, Cruz ayrıca, yasal kurumlarda ırksal önyargıyı inceleyen akademik alan olan “eleştirel ırk teorisi” de dahil olmak üzere, muhafazakar seçmenlerin ilgisini çeken diğer sosyal ve akademik konulara ağırlık vermesi için Jackson’a baskı yaptı.

Senatodaki Demokratlar, Jackson’ı ve onun geçmişini savundu. Adaylık görüşmesinin üçüncü gününde, Jackson’ın Cotton tarafından adeta “haşlanmasından” sonra, New Jersey Senatörü Cory Booker, Jackson’ın “cesaret ve zarafetini” öven konuşmasıyla Jackson’ı gözyaşlarına boğdu. Booker, Jackson’ın adaylığı için ona, “Kimse senden bu neşeyi çalamayacak” dedi. Booker, “Bu yeri hak ettin.” diyerek sözlerini noktaladı.

Yargı komitesindeki oylarda Demokrat ve Cumhuriyetçilerin oylarında kilitlenen eşitlikten sonra, Demokratlar Jackson’ın adaylığını Senato’nun tamamına taşımak için bir prosedür kuralı kullandı. Perşembe günü Doğu Yaz Saati’ne göre saat 2’den kısa bir süre önce, Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in başkanlık ettiği oturumda oylama başladı. Senato teamülüne göre senatörler Senato katındaki masalarında oturdukları sırada katibin isimlerini söylemesiyle birlikte teker teker oy kullandı. İsimler alfabetik sıraya göre söylendiği için Georgia Eyaleti’nin Demokrat Senatörü Raphael Warnock, Jackson için 50. oyu verirken, Massachusetts Eyaleti’nin Demokrat Senatörü Elizabeth Warren kritik 51. oyu sağladı. 100 senatörün hepsinin isimlerinin söylenmesine rağmen Kentucky Eyaleti’nin Cumhuriyetçi Senatörü Rand Paul o zamana kadar oyunu kullanmadığı için oylama 53’e karşı 46 oldu.

Birkaç dakika sonra Paul, Jackson’ın adaylığına karşı oy kullanmaya geldi. Harris, Jackson’ın 53’e karşı 47 oyla seçildiğini resmi olarak açıklarken Demokratlar ayağa kalkarak elleri patlarcasına alkışladı. Tüm bunlar yaşanırken Cumhuriyetçi senatörlerin çoğu Senato’yu terk etti.

Yargıçların Haziran sonu Temmuz başı başlayacak olan yaz tatillerine kadar Breyer’ın mahkemede kalması bekleniyor. Muhafazakarların 6’ya karşı 3 çoğunluğa sahip oldukları Yüksek Mahkeme’de Jackson’ın gelişinin ideolojik dengeyi değiştirmesi beklenmiyor. Lakin mahkemeye çıkmış ilk siyahi kadın olarak, tarihe geçmiş olacak.

Kaynak: SCOTUS Blog

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Göksu Berk Kınay, Salim Can Eser, Abdülkadir Koçer, Ediz Gülener ve Sude Erim tarafından çevrilmiştir.