Nisan 2022 – AYM Kararları Bülteni
Merhaba, Anayasa Mahkemesi tarafından Nisan ayı içerisinde verilen önemli bazı kararların yer aldığı bülten yayında. Önümüzdeki ay görüşmek üzere.
Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü
Fener Bozkurt ve Siraç Bozkurt Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/22743, Karar Tarihi: 2/2/2022
“Depresyonda olduğu, intihar riskinin yüksek olduğu, psikoz ve zarar verme riski ile ruhsal travma problemi bulunduğu, açıklanamayan bedensel belirtiler yaşadığı, takıntılı davranışları olduğu, dikkat eksikliği-hiperaktivite rahatsızlığı olduğu, manik atak ve saldırganlık riski bulunduğu, bu nedenlerle yakın takip edilmesi ve acil psikiyatrik muayeneye tabi tutularak uygun müdahalelerde bulunulması gerektiği” yönündeki rapora rağmen ceza infaz kurumunda meydana gelen intihar vakasında gerekli koruma önlemlerinin alınmaması ve ölümü takiben kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – yaşam hakkının ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali
Yıldız Cingöz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/16011, Karar Tarihi: 19/1/2022
İnşaat alanında yüksekten düşme suretiyle meydana gelen, sağlık kurumunda tedavi sürecini takiben de ölümle sonuçlanan kaza sonrası sağlık kurumuna sevkin kasıtlı olarak geç gerçekleştirilmesi ve suçun niteliğini değiştiren bu hususun soruşturma sürecinde dikkate alınmamış olması – etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali
İşkence, insanlık dışı ve kötü muamele muamele yasağı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü
Murat Ulusoy Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/2652, Karar Tarihi: 13/1/2022
Parmak izi poliste olan başvurucunun gözaltı sırasında tekrar parmak izi vermek istememesi üzerinde gözaltında kolluk görevlilerinin güç kullanımı sonucunda yaralanması ve kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutunun ihlali
Ö.Ö. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/39160, Karar Tarihi: 3/3/2022
Cinsel saldırı suçu ile ilgili olarak “şüphelinin eylemi müştekinin rızası dışında gerçekleştirdiğine dair bir delil bulunmaması sebebiyle” kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – kötü muamele yasağı iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali
Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı
Figen Yüksekdağ Şenoğlu Başvurusu (4), Başvuru Numarası: 2019/36548, Karar Tarihi: 2/3/2022
HDP eski eş genel başkanı olan başvurucunun 20 Eylül 2019 tarihli ikinci tutukluluğunun hukuka aykırı olduğu iddiası – açıkça dayanaktan yoksunluk sebebiyle kabul edilemezlik kararı
Adem Serkan Gündoğdu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/38089, Karar Tarihi: 19/1/2022
6 yıl 3 ay 5 gün tutuklu kalan başvurucuya tutukluluğunun makul süreyi aşması nedeniyle 500 TL tazminat verilmesi – kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlali
Adnan Erol Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/27934, Karar Tarihi: 15/3/2022
Avukat olan başvurucunun mesleki ve siyasi faaliyetleri sebebiyle tutuklanmasının hukuka aykırı olduğu iddiası – İhlal yok.
Adil yargılanma hakkı
Nihat Karagöz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/21436, Karar Tarihi: 3/2/2022
Temyiz müzakeresine katılan üyenin uyuşmazlığa konu idari işlemde imzası bulunan yönetim kurulu üyelerinden birinin eşi olması sebebiyle tarafsız mahkemede yargılanma hakkının ihlali iddiası – İhlal yok.
Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı
Dilek Dündar Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/1272, Karar Tarihi: 18/1/2022
“FETÖ/PDY terör örgütü şüphelisinin eşi” olduğu gerekçesiyle 667 sayılı KHK’nin 5. maddesine dayanarak başvurucunun pasaportunun iptal edilmesi – özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlali
Ümit Karaduman Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/20874, Karar Tarihi: 2/2/2022
Tutuklu olan başvurucuya gelen veya başvurucu tarafından gönderilen mektupların Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’ne kaydedilmesi – kanuni dayanak olmaması nedeniyle özel hayata saygı hakkının ve haberleşme hürriyetinin ihlali
Ayşe Ortak Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/25011, Karar Tarihi: 6/1/2022
Çalıştığı okulun KHK ile kapatılması nedeniyle özel okulda çalışma izni iptal edilen başvurucu hakkında yeniden çalışma izni düzenlenmesinin yasaklanması – özel hayata saygı hakkının ihlali
Türkan Aydoğmuş Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/19000, Karar Tarihi: 12/1/2022
Amiri konumundaki anestezi doktoru H.Ö.U. tarafından kendisine aşağılayıcı, mesleki ve kişisel onurunu zedeleyici davranışlar gösterildiğinden ve sistemli olarak psikolojik tacize uğradığından bahisle dava açan başvurucunun davasının reddedilmesi – özel hayata saygı hakkının ihlali
Zeynep Emeksiz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/32446, Karar Tarihi: 15/3/2022
868 sayılı KHK ile görevinden ihraç edilen barış akademisyeni başvurucunun pasaportunun da iptal edilmesi ve araştırma bursu ile yurt dışında bulunan Gutenberg Mainz Üniversitesi Türkoloji Bölümünden davet almasına rağmen pasaport verilmesi talebinin reddedilmesi – özel hayata saygı hakkının ihlali
Ramazan Şahin Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/11988, Karar Tarihi: 10/3/2022
Parmak izi kayıt sistemi ile mesai takibi yapılması – özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunması hakkının ihlali
Bahadır Üney Ve Diğerleri Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/4453, Karar Tarihi: 10/3/2022
Çocuk ile velayet dışı ebeveyni arasında şahsi ilişkinin geç tesis edilmesi, yargılamanın sürüncemede bırakılması ve velayetin anneye verilmesi – özel hayata saygı hakkının ihlali
Abdullah Yılmaz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/33702, Karar Tarihi: 15/3/2022
2014 yılında doğan çocuğunu Ciwan ismiyle nüfusa kaydettiren başvurucunun Çiğli Kaymakamlığı İlçe Nüfus Müdürlüğü’nün “w” harfinin 1/11/1928 tarihli ve 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun’a uygun olmadığı gerekçesi ile çocuk için kimlik belgesi düzenlememesi ve açılan davada Mahkeme’nin çocuğun adını Civan olarak değiştirmesi – Özel hayata saygı hakkından ihlal yok (Eşitlik ilkesinin ihlali iddiası temellendirilmemiş şikayet sebebiyle açıkça dayanaktan yoksun bulundu)
İfade özgürlüğü
Nasrullah Kuran Başvurusu (5), Başvuru Numarası: 2018/6319, Karar Tarihi: 23/2/2022
Silivri cezaevinde hükümlü olarak bulunan başvurucuya Öcalan ve diğer mahpuslar için açlık grevine girdiği için 2 ay süreyle haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma disiplincezası verilmesi – ifade özgürlüğünün ihlali
Kayseri Yeni Haber Radyo Televizyon Gazetecilik Matbaacılık Ve Yayıncılık Sanayi Ticaret LTD. ŞTİ. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/21340, Karar Tarihi: 22/2/2022
CHP milletvekili olan bir siyasetçi hakkında yaptığı haberler nedeniyle başvurucu aleyhine 2.000 TL tazminata hükmedilmesi – ifade ve basın özgürlüğünün ihlali
Hasip Kaplan Başvurusu (4), Başvuru Numarası: 2016/25640, Karar Tarihi:15/3/2022
O dönemde BDP milletvekili olan başvurucunun dönemin Başbakanına hakaret ettiği gerekçesiyle TCK’nin 125. maddesi altında 7.080 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ve bu hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi – İfade özgürlüğünün ihlali
Mustafa Hidayet Vahapoğlu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/19608, Karar Tarihi: 22/2/2022
O dönemde MHP merkez yürütme kurulu üyesi ve başdanışman olarak görev yapan başvurucunun dönemin başbakanı Davutoğlu için “Amerika’nın posta beygiri gibi” demesi nedeniyle 2.000 TL tazminat ödemesine karar verilmesi – ifade özgürlüğünün ihlali
Hüseyin Ömer Volkan Çiçek Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/39464, Karar Tarihi: 23/2/2022
Türk Eğitim Sendikası Adana 2 No.lu Şube Yönetim Kurulu üyesi ve şube sekreteri olan başvurucunun Facebook hesabında yaptığı paylaşım nedeniyle kınama disiplin cezasıyla cezalandırılması – ifade özgürlüğünün ihlali
Haydar Akar Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/2593, Karar Tarihi: 15/3/2022
CHP Kocaeli milletvekili olan başvurucunun “FETÖ’nün siyasi ayağının hiç gündeme gelmediğini” anlattığı konuşmasında Başbakan Yardımcısı Fikri Işık hakkındaki sözleri nedeniyle 5.000 TL tazminat ödemesine karar verilmesi – ifade özgürlüğü ihlali
Etkili başvuru hakkı
Özgür Senger Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/22210, Karar Tarihi: 2/3/2022
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 135. ve 140. maddeleri kapsamında hakkında iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması ve teknik araçlarla izleme tedbiri uygulanan başvurucunun kovuşturmaya yer olmadığı kararına dayanarak 141. madde altında açtığı tazminat davasının reddedilmesi – özel hayata saygı hakkı ve haberleşme hürriyetiyle bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlali
Uğur Eldemir Başvurusu (2), Başvuru Numarası: 2018/26139, Karar Tarihi: 15/3/2022
Kocaeli cezaevinde tutuklu bulunan başvurucunun eğitim ve iyileştirme faaliyetlerine katılmasına izin verilmesi yönünde infaz hâkimliğine yaptığı şikâyetin esasa girilmeden reddedilmesi – kişinin maddi ve manevi varlığının korunması ve geliştirilmesi hakkı ile bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlali