Polonya Parlamentosu, AB ile süregelen anlaşmazlığın merkezindeki Yargı Disiplin Kurulu’nun kaldırılmasını onayladı

Polonya parlamentosunun alt meclisi Sejm, Avrupa Komisyonu’nun, hukukun üstünlüğüne dair endişeleri nedeniyle dondurulan milyarlarca euro’luk fonlara erişebilmek için temel taleplerinden biri olan hâkimler için disiplin kurulunun kaldırılmasına yönelik yasayı onayladı.

Muhalefet ve bazı uzmanlar, önerilen yasanın disiplin sisteminde yalnızca göstermelik değişiklikler yaptığını savunsa da bu hareketin, Avrupa Komisyonu ile olası bir anlaşmanın önünü açması bekleniyor. Komisyon başkanı Ursula von der Leyen, önümüzdeki hafta Varşova’yı ziyaret edecek.

Şubat ayında Cumhurbaşkanı Andrzej Duda tarafından önerilen bir yasa tasarısına dayanarak dün akşam yapılan oylamada, 460 sandalyeli Sejm’deki 231 milletvekilinin oylarıyla, disiplin kurulunu tasfiye edecek ve onun yerine bir “Meslekî Sorumluluk Kurulu ” koyacak bir yasa tasarısı onaylandı.

Bu oyların çoğu iktidardaki koalisyon Birleşik Sağ’dan (Zjednoczona Prawica) geldi. Oylar, yakın zamanda Avrupa Birliği ile uzlaşmaya varmaya karşı olduklarını ifade eden ancak tasarıda bazı değişiklikler yapıldıktan sonra pozisyon değiştiren koalisyonun küçük ortağı radikal Birleşik Polonya’dan (Solidarna Polska) milletvekillerini de içeriyor.

Muhalefet partileri yasa tasarısına karşı oy verdi; bunun kendileri ve AB tarafından dile getirilen hukukun üstünlüğü endişelerini gidermektense, basitçe yeni bir isimle bir başka disiplin kurulu yarattığını söyledi. Bazı uzmanlar ve yargıçlar da aynı iddiaları dile getirdi.

Yüksek Mahkeme yargıcı Michał Laskowski dün RMF FM’e verdiği demeçte, “Bu bir geri çekilme ya da belirli standartları eski haline getirme arzusu değil” dedi. “Bu, açıkça bir geri adım ama aslında hiçbir şey değişmiyor. Hukukun üstünlüğü ile ilgili olan en önemli konular ortadan kaldırılmıyor.”

Democracy Reporting International’da hukuk uzmanı olan Jakub Jaraczewski, “Tasarı, Avrupa Komisyonu tarafından işaret edilmiş belli başlı sorunları çözüyor ancak çoğuna da doğrudan değinmiyor” diye belirtiyor.

Yasa tasarısı, muhalefetin çoğunluğa sahip olduğu üst meclis senatosuna geçecek. Bununla birlikte Senato, tasarıyı 30 güne kadar erteleyebilir, değişiklik önerebilir veya doğrudan reddedebilirken, bu tür hamleler ileride daha güçlü olan Sejm tarafından bozulabilir.

Yasa tasarısının son hali Sejm tarafından onaylanırsa, nihaî onay için genellikle hükümetin müttefiki olan Duda’ya gönderilecek. Cumhurbaşkanlığı kabinesi başkanı Paweł Szrot, dün yaptığı açıklamada tasarının Duda tarafından önerilen “tüm kilit unsurları” içerdiğini söyleyerek tasarıdan memnun olduklarını belirtti

Bu sırada Avrupa Komisyonu sözcüsü Dana Spinant, von der Leyen’in 2 Haziran’da Varşova’yı ziyaret etmeyi planladığı yönündeki haberleri Çarşamba günü doğruladı. Bununla birlikte ziyaretin Polonya’nın Covid yardım fonlarına erişilmesine yönelik müzakerelerin tamamlanmasına bağlı olduğunu belirtti.

Avrupa Komisyonu, hukukun üstünlüğü ve özellikle yargıçlar için disiplin sistemi konusundaki endişeler nedeniyle bu fonları Polonya’dan alıkoyuyor. Komisyon, sadece disiplin kurulunun ortadan kaldırılmasını değil, aynı zamanda sistemde daha geniş reformlar yapılmasını ve daha önce görevden uzaklaştırılan yargıçların iadesini talep etti.

Bu ayın başlarında Polonya hükûmeti, fonlara erişebilmek adına Brüksel ile “aşama kaydetme” ihtiyacı duyulduğuna dair anlaşmaya vardıklarını açıklamıştı. Bununla birlikte her iki taraf da anlaşmanın detaylarıyla ilgili henüz bir açıklamada bulunmadı. Dün gerçekleşen oylamanın ardından hükümet sözcüsü Piotr Müller, Sejm tarafından kabul edilen yasa tasarısını “aşama kaydetmek” şeklinde tanımladı.

Disiplin kurulunun kaldırılması, Avrupa Adalet Divanı’nın, kurulun kaldırılması ile ilgili verdiği karara uymamaktan ötürü Polonya’nın geçtiğimiz Kasım ayından itibaren günlük olarak ödemesi gereken 1 milyon Euro değerindeki cezayı da sonlandıracağa benziyor.

Kaynak: NFP

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Ahmet Berke BAŞTUĞ, Beyza ERGEN, Ediz GÜLENER, Göksu Berk KINAY, Hatice Eda ŞEKER ve Melisa SERTOĞLU tarafından çevrilmiştir.