Göstericilerin sivil yönetime geçiş talep ettikleri Çad’da onlarca kişi öldürüldü

Çad güvenlik güçleri, ülkenin en büyük iki şehrinde hükümet karşıtı göstericilere ateş açarak çok sayıda insanı öldürdü. 

Çad Hükümet Sözcüsü Aziz Mahamat Saleh, N’Djamena’da 30 kişinin öldüğünü açıkladı. Ancak yürüyüşü düzenleyenler tarafından yapılan açıklamada ölü sayısının 40 olduğu belirtildi.

Şehrin morgundaki bir yetkiliye göre, Çad’ın ikinci büyük şehri Moundou’da 32 gösterici öldürüldü. Konunun hassasiyeti nedeniyle kimliğinin gizli kalması şartıyla konuşan yetkili, 60’tan fazla kişinin yaralandığını söyledi.

N’Djamena’daki merkezi hastanede çalışan ve oldukça yoğun olan doktorlar, kurşun yarası olan kişilerin tedavisine yöneldiler. 

Polis daha önce kalabalığa göz yaşartıcı gaz sıkmıştı fakat göstericilerin sayısı artmış ve ilerlemeye devam etmişlerdi. O sırada güvenlik güçlerinin ateş açmasıyla birlikte göstericiler, ölen insanları toplamak durumunda kalmıştı. Ölenler arasında, CEFOD radyosunda çalışan Çadlı gazeteci Narcisse Oredje de vardı. 

‘Geçiş Dönemi Başkanı’

Yüzlerce insan, hâlihazırda iki yıl daha uzatılmış olan ordunun iktidarı devretme sözünü verdiği tarihi anmak için sokaklara çıktı.

Ülke, uzun süredir Başkan olan Idriss Deby’nin 2021 yılının Nisan ayında ön cephede bulunan birlikleri ziyaret ederken savaş alanında öldürülmesinden bu yana siyasi bir krizle sarsılmakta. 

Idriss Deby’nin 38 yaşındaki oğlu Mahamat Idriss Deby, ordu tarafından geçici başkan olarak atanmıştı. Mahamat Idriss Deby başlangıçta, 18 aylık bir sivil yönetime geçiş sürecinden sonra düzenlenecek olan seçimlere katılmayacağına dair söz vermişti.

Ancak seçim tarihinin yaklaşmasıyla beraber, Deby tarafından yapılan çağrıyla ülke genelinde toplanan forum, bu 18 aylık süreyi sıfırladı. 

Forum, 1 Ekim’de, seçimlerin yapılması için yeni bir “en fazla” 24 aylık süreyi onayladı. Toplanan bu Forum ayrıca Deby’yi “geçiş dönemi başkanı” olarak atadı ve düzenlenecek seçimlerde aday olabileceğini açıkladı. Deby 10 Ekim’de yemin etti ve daha sonra Başbakan Saleh Kebzabo başkanlığında sözde bir ulusal birlik hükümeti atadı. 

Siyaset yorumcusu Ovigwe Eguegu, El Cezire’ye verdiği demeçte, birçok insanın sivil yönetime geri dönmek istediğini belirtirken, ordunun iktidarı bırakmayacağından korkulduğunu söyledi. Eguegu, “Ordunun egemenliğini genişletmesi ve insan hakları ihlallerini sürdürmesi konusunda endişeler var” dedi. 

UNDR Partisi Başkan Yardımcısı Celestin Topona, Kebzabo’nun parti genel merkezinin de göstericiler tarafından saldırıya uğradığını ve kısmen yakılıp yıkıldığını söyledi. 

Ayrıca, birçok semtte barikatların kurulduğu ve ana caddelerde trafik akışının durdurulması için lastiklerin yakıldığı bildirildi. 

Güvenlik güçleri, sivil toplum kuruluşları ve muhalefet tarafından askeri müdahaleyi ve Fransa’nın geçiş hükümetine verdiği desteği kınayan protestoları bastırdı.

Müdahaleler sırasında insanlar öldü.

Mayıs ayında polis, Fransız bağlantılı işletmelerin yakıldığı Fransız karşıtı protestoları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullanmıştı.

Geçmişte Çad’ı sömürgeleştiren Fransa, protestoculara karşı ölümcül silahların kullanıldığı Cuma günü yapılan müdahaleyi kınadı. 

Çad Dışişleri Bakanlığı, ”Fransa, kesinlikle Çad’ın içişlerine giren bu olaylarda herhangi bir rol oynamıyor” dedi. ”Fransa’nın müdahil olduğuyla ilgili bilgiler temelsizdir.” 

Kaynak: Al Jazeera

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Güncel Anayasal Gelişmeler dersi kapsamında Buse Yağmur Güngör, Funda Karabatak, Efe Berk Şimşek, Sude Özsoy, Ayşe Zişan Çiftçi, Hakan Oğuz Ege ve İrem Çağlar tarafından çevrilmiştir.