Quebec Ayrılıkçıları, Kanada’nın İngiliz Monarşisiyle Bağlarını Kesmesini İstiyor

Sembolik parlamenter önergenin başarı şansı çok az ancak önerge yine de Kanada’daki İngiliz Kraliyeti’nin rolü hakkındaki tartışmaları tekrardan gündeme getiriyor.

Quebec ayrılıkçıları Kanada’ya, Bloc Quebecois partisi liderinin maliyetli ve “arkaik” bir sembol olarak tanımladığı İngiliz monarşisiyle bağlarını koparmasına yönelik çağrıda bulundu.

Partinin Ottawa’daki Avam Kamarası’nda tartışılan sembolik önergesi, Kraliçe II. Elizabeth’in yakın zamandaki ölümünün ardından İngiliz tacının İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerindeki rolünün tekrardan tartışılmaya başlandığı esnada geldi.

Kanada anayasal monarşi ile yönetiliyor ve sembolik devlet başkanı artık Kral III. Charles.

Bloc Quebecois lideri Yves-Francois Blanchet, tartışma öncesi düzenlenen basın toplantısında ’’İngiliz monarşisiyle olan bağlarımızı kolayca, hızlıca ve olay çıkarmadan koparmamız gerektiğini düşünüyoruz. Bu bir anakronizm. Oturma odasında köşeleri solmaya başlamış bir kat boya.’’ dedi.

Kabul edilmesi pek mümkün görünmeyen önerge ilgili bir oylama yapılması bekleniyor.

Kanada’nın ayrıca İngiltere Krallığı ile bağlarını koparması için çok daha fazlasını yapması gerekiyor. Böyle bir kararın kabul edilebilmesi için her iki parlamentonun onayının yanı sıra tüm Kanada eyaletlerinin onayına ihtiyaç var.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau Bloc’un önergesini reddetti ve Avam Kamarası’nda, siyasi partinin enflasyon ve artan yaşam maliyetleri de dahil olmak üzere daha acil sorunları görmezden geldiğini söyledi.

Trudeau, “Kanadalılar iklim değişikliği, küresel istikrarsızlık veya hayat pahalılığı gibi kendilerini doğrudan etkileyen şeylerden endişe duyuyor. Bizimse tartışmayı seçtiğimiz şey bu.” dedi. “Bloc anayasayı tartışmaya açmak istiyor, bizse Kanadalıların endişelerine odaklanmaya devam edeceğiz.”

Trudeau’nun “Kanadalıların hayatlarında sürekli bir varlık” olarak da nitelendirdiği Kanada’nın en uzun soluklu hükümdarı da olan Kraliçe II. Elizabeth’in geçen ay vefat etmesi, başsağlığı dileklerinin yağmasına sebep oldu.

Trudeau, 8 Eylül’de yaptığı açıklamada ‘’Bugün sadece bir sayfa değil, ortak tarihimizin bir bölümü kapandı. Biliyorum ki Majestelerinin Kanada’ya ve Kanadalılara olan hizmeti, sonsuza kadar tarihimizin önemli bir parçası olarak kalacak’’ dedi.

Birkaç gün sonra yayınlanan ve Ipsos şirketinin düzenlediği bir anket, Kanadalıların monarşinin gelecekteki rolü konusunda bölündüğünü göstermişti. Katılımcıların yüzde 58’i Trudeau’nun bu konuda bir referandum düzenlemesini talep etmişti. Bu sayı, Kraliçe II. Elizabeth’in ölümünden sonra 5 puan arttı.

Katılımcıların yarıdan fazlası (%54), “Kraliçe’nin ölümünün ardından Kanada’nın İngiliz monarşisi ile resmi bağlarını koparması gerektiği” düşüncesine katılırken, katılımcıların %46’sı ise bu düşünceye karşı çıkmakta.

Ankete göre, ağırlıklı olarak Fransızca konuşulan bir eyalet olan Quebec’te katılımcıların %79’u kraliyetle olan bağların koparılması gerektiğini düşünüyor.

Yerel medyaya göre, Quebec’te Ekim ayının başlarında yapılan seçimde göreve gelen bir düzineden fazla milletvekili, eyalet meclisinde göreve başlayabilmek için gerekli olan Kral III. Charles adına yapılan yemini etmeye karşı çıkmıştı. Quebecois Eyalet Partisi’nin lideri olan Paul St-Pierre Plamondon, ”Yabancı bir krala sadakat yemini etmekten içtenlikle rahatsızlık duyuyorum” şeklinde açıklamalarda bulunmuştu.

Bazı İngiliz Milletler Topluluğu üye devletleri, Kraliçe’nin ölümünü takiben devletlerinin İngiliz Monarşisi ile olan bağlarını kesmeyi düşünmediğini söylese de özellikle Karayip Devletleri olmak üzere bazı devletlerde monarşiyi kaldırma konulu tartışmaların arttığı görüldü.

Antigua ve Barbuda Başbakanı, Eylül ayında yaptığı açıklamada, ada devletinin monarşi hakkında üç sene içerisinde bir referandum düzenlemeyi planladığını açıkladı. Bu gelişmeler, Kasım ayında Kraliçe’yi tanımadığını açıklayarak bir cumhuriyete dönüşen Barbados’ta yaşanan gelişmelere benzer bir seyir izliyor.

Virginia Commonwealth Üniversitesi’nde tarih doçenti olan Brooke Newman, geçen ay El Cezire’ye yaptığı açıklamada, Kraliçe II.Elizabeth’in ölümünün bu geçişi hızlandıracağına inandığını söylemişti.

Newman,’’Kraliçe’nin ölümünden sonra, monarşiye daha az duygusal bağlılık var. Üçüncü Charles’a karşı olan duygusal bağlılık ise çok daha az.’’ dedi.

Bu haber, BAU Hukuk Fakültesi LAW 2018 Current Constitutional Developments dersi kapsamında Burak Bulut, Buse Arslanpençesi, Buse Yağmur Güngör, Çağla Akkaş, Canan Süreyya Vatansever, Ceyhun Süleyman Soyut, Derin Meşe ve Dilara Damla Bayram tarafından çevrilmiştir.