Anayasa Mahkemesi kararlarının doktrinel dayanakları

>Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararlar herkesi bağlar (Bknz: AY mad.153/6: “Anayasa Mahkemesi kararları Resmi Gazetede hemen yayınlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.”) Kelsen’in kurallar kademelenmesi (normlar hiyerarşisi) teorisinin bir sonucu olan bu durum, AYM’nin kararlarının düzgün, tutarlı ve gerekçeli olmasını gerektirir. 


Türkiye AYM, son zamanlarda daha çok olmak üzere çeşitli referanslar vermek yoluyla kararlarını gerekçelendirmekte. Ancak bu hiçbir zaman yeterli seviyeye gelmedi. Özellikle doktrinel referanslar AYM kararlarında ya hiç yer almadı ya da çok az yer aldı. Aldığı zaman da farklı görüşler arasındaki bir tartışma şeklinde değil de, “söylediklerimizin dayanağı var; bakın şu yazar da öyle yazmış” şeklinde aldı.


Oysa, hem bağlayıcı olmaları, hem de öğretici yönü dikkate alındığında AYM kararlarının doktrinden yaptığı referansların sayısı çok daha fazla olmalı. Örneğin Fransız Anayasa Konseyi’nin kararları gibi.


Tabii bunun için öncelikle AYM yargıçlarının hem yurtiçi, hem de yurtdışı doktrini takip etmesi gerekiyor. Aynı şekilde, raportörlerin de yargıçlara bu konuda alternatif kaynaklar sunarak yardımcı olmaları lazım. 


Eğer bu mümkün olursa, o zaman AYM kararlarının siyasîler tarafından “siyasî” olmakla itham edilmesinin de önüne geçilebilir. Çünkü bu halde, kararların gerekçeleri, farklı görüşlerdeki yazarlardan yapılan hukuksal bir derleme halini alacaktır.