Temmuz – Ağustos 2023 AYM Kararları Bülteni
Merhaba,
Anayasa Mahkemesi tarafından Temmuz ve Ağustos ayları içerisinde verilen önemli bazı kararların yer aldığı bülten yayında.
Önümüzdeki ay görüşmek üzere.
Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü
Ahmet Yılmaz ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/24394, Karar Tarihi:12/4/2023
Güvenlik görevlilerinin silahlı güç kullanması sonucu ölüm olayının meydana gelmesi ve bu olayın etkili soruşturulmaması – yaşam hakkının ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğünün ihlali
Kiymet Doğma Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/24429, Karar Tarihi: 7/6/2023
Sokağa çıkma yasakları sırasında Yüksekova’da gerçekleştirilen operasyonlar sırasında meydana gelen ölüm olayına ilişkin kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi – yaşam hakkından ihlal yok.
İşkence ve kötü muamele yasağı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü
Sinan Işık Başvurusu (3), Başvuru Numarası: 2020/1329, Karar Tarihi: 10/5/2023
İstanbul Kasımpaşa Asker Hastanesi emrinde er olarak zorunlu askerlik görevini ifa etmekte iken 2012 yılının Şubat ayının başlarında aynı birimde onbaşı olarak görev yapan İ.H.D.’nin elleri kalorifer peteğine kelepçe ile bağlı iken başvurucunun omuz ve karın bölgesine yumruk atarak saldırıda bulunması ve İ.H.D.’ye asta müessir fiil suçundan 10 ay hapis cezası verilmesi ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması – eziyet yasağının maddi ve usul boyutunun ihlali
A.A.A. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/33087, Karar Tarihi: 23/5/2023
Okul öncesi eğitim kurumunda tuvaletini kaçırması nedeniyle bakıcı öğretmeninin dört yaşındaki oğlunun cinsel organına başörtüsünde iğneyi batırdığını iddia eden başvurucunun şikayetinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi – kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiasını etkili şekilde soruşturma yükümlülüğünün ihlali
Fatmanur Cantürk Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/9503, Karar Tarihi: 11/5/2023
Galatasaray Meydanı’nda 2016 yılında düzenlenen bir eylemde gözaltına alınan başvurucunun gözaltı sırasında sol kolunun kırılması – Eziyet yasağının maddi ve usul yönünden ihlali
Cengiz Yetgin Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2019/39068, Karar Tarihi: 14/6/2023
FETÖ/PDY soruşturması kapsamında tutuklanan başvurucunun sağlık hizmetlerine erişim imkanından yararlanamama ve ceza infaz kurumunda kalabalık odada tutulma nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiası – Sağlık hizmetlerine erişememe iddiası açıkça dayanaktan yoksun bulunmuş, kötü muamele iddiasında ise ihlal bulunmamış.
Fatih Seyis Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/32269, Karar Tarihi: 14/6/2023
Ceza infaz kurumunda kalabalık odada tutulma nedeniyle kötü muamele yasağının, kurum idaresi aracılığıyla, ücreti kendisince karşılanmak suretiyle süreli yayın satın alma talebinin reddedilmesi nedeniyle de ifade özgürlüğünün ihlal edildiği iddiası – Kötü muamele yasağının ve ifade özgürlüğünün ihlali
Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı
B.G. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/36865, Karar Tarihi: 21/6/2023
FETÖ/PDY’nin avukat yapılanması içinde yer aldıkları iddia edilen aralarında başvurucunun da bulunduğu bazı avukatlar hakkında başlatılan soruşturma kapsamında başvurucunun avukatı ile yaptığı görüşmeler esas alınarak hakkında konutu terk etmemeye ilişkin adli kontrol tedbiri uygulanması – kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlali
Adil yargılanma hakkı
Hüseyin Volkan Kurt Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2019/42687, Karar Tarihi: 8/3/2023
Olası kasıtla insan öldürme suçundan 16 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırılan başvurucunun süresi içinde temyiz sebepleri bildirilmediği gerekçesiyle temyiz talebinin reddine karar verilmesi – mahkemeye erişim hakkının ihlali
Din, vicdan ve inanç özgürlüğü
Murat Aydın (2) Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/24924, Karar Tarihi: 3/5/2023
Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde yardımcı doçent olarak görev yaparken 675 sayılı OHAL KHK’si ile görevinden ihraç edilmesi, hakkında açılan soruşturma kapsamında yurtdışına çıkış yasağı adli kontrol tedbiri uygulanması ve 667 sayılı OHAL KHK’si ile pasaportuna tahdit konulması nedeniyle hac ibadetini yerine getirememesi – din özgürlüğünün ihlali
İfade özgürlüğü
Musa Karaca ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/16719, Karar Tarihi: 10/5/2023
İşçi statüsünde çalışan başvurucuların FETÖ/PDY üyeliğinden tutuklu olan Aşkale’nin eski belediye başkanının masum olduğuna dair başlatılan imza kampanyasında imza atmaları ve sosyal medyada bu konuda paylaşım yapmaları nedeniyle iş akitlerinin feshedilmesi – ifade özgürlüğünün ihlali
Türkay Tufan Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/476, Karar Tarihi: 10/5/2023
Eski görev yeri olan Aksaray İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğündeki bazı işlemleri nedeniyle hakkında yürütülen disiplin soruşturmasına ilişkin olarak Aksaray Valiliğine hitaben Başbakanlık İletişim Merkezine (BİMER) dilekçe ile başvurucunun Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (d) alt bendi uyarınca “usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak” kapsamında uyarma disiplin cezası ile cezalandırılması – ifade özgürlüğünün ihlali
Mahmut Açıl Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/31875, Karar Tarihi: 29/3/2023
Örgüt üyesi olma suçundan cezaevinde tutuklu bulunan başvurucunun ücreti kendisince karşılanarak kurum idaresi aracılığıyla süreli yayın satın alma talebinin reddedilmesi nedeniyle ifade özgürlüğünün, toplu iğne, pergel, zımba, boncuk, boncuk ipi gibi kırtasiye ve hobi malzemeleri verilmesi talebinin reddedilmesi nedeniyle kişinin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının ihlal edildiği iddiası – ifade özgürlüğünün ihlali (maddi ve manevi varlığını geliştirme hakkı yönünden açıkça dayanaktan yoksunluk sebebiyle kabul edilemezlik kararı)
Tunca İlker Öğreten Başvurusu (2), Başvuru Numarası: 2018/3843, Karar Tarihi: 13/4/2023
Adnan Oktar’ın Youtube’daki bir videosunun altına tuncaogr rumuzuyla “Bir de utanmadan ALLAH’ın adını ağzına alıyor sapık! Bunu odunla döveceksin aq.” şeklinde yorum bırakan gazeteci başvurucunun hakaret suçundan 1.740 TL adli para cezası ile cezalandırılması – ifade özgürlüğünün ihlali
Toplantı, gösteri düzenleme ve dernek kurma
Velat Kaya Başvurusu, Başvuru Numarası: 2020/22603, Karar Tarihi: 13/4/2023
Eğitim-Sen genel sekreteri olan başvurucunun koruyucu ekipmanlar olmadan çalışmayı reddeden bazı sağlık çalışanlarının farklı illere atamalarının gerçekleştirilmesi nedeniyle Batman’da bulunan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü binası önünde yapmak istediği basın açıklamasının engellenmesi ve başvurucunun yaralanması sonucu kolluk görevlileri hakkında işlem yapılmasına yer olmadığına karar verilmesi – 34. maddenin ihlali
Bedran Ali Ertuğrul Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/20407, Karar Tarihi: 12/4/2023
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde öğrenci olan başvurucunun nevruza katıldığı için kaldığı yurttan süresiz çıkarma disiplin cezası ile cezalandırılması – toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali
Corc Kasapoğlu ve Niko Mavrakis Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/35842, Karar Tarihi: 2/5/2023
Papaz olan başvurucuların din adamı oldukları gerekçesiyle yönetim kurullarına seçildikleri kilise vakfından çıkarılmalarına karar verilmesi – örgütlenme özgürlüğünün ihlali
Ayrımcılık yasağı
Sevda Yılmaz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/37627, Karar Tarihi: 2/3/2023
Görme engelli olup Türk Hava Yollarında çalışan başvurucunun kredi çekmek üzere gittiği bankada kredi işlemlerinin tamamlanabilmesi için düzenlenen sözleşmeyi “Bir nüshasını elden aldım.” cümlesini yazarak imzalaması gerektiği söylenmesi üzerine görme engelli olması nedeniyle bunu yapamayacağını, görme engelli alfabesi, kamera kaydı gibi farklı yöntemlerle bu eksiklikleri giderebileceğini belirtmesine rağmen iki saati aşan süre şubede bekletilmesi ve krediyi kullanamadan şubeden ayrılması – maddi ve manevi varlığının korunması ve geliştirilmesi hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağının ihlali
Mülkiyet hakkı
Nurdan Köseoğlu Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2019/23351, Karar Tarihi: 23/3/2023
Nihai bir mahkeme kararına dayalı alacağın ödenmemesi – mülkiyet hakkının ihlali
Tahsin Çakır Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/24644, Karar Tarihi: 11/7/2023
Başvurucu hakkında anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme ve silahlı terör örgütüne üye olma suçlarından dolayı başlatılan ceza soruşturması sırasında şirketine kayyım atanması – mülkiyet hakkından ihlal yok.
Mehmet Raşit Ergun Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/29881, Karar Tarihi: 13/4/2023
Polis memuru olarak görev yaparken 675 sayılı OHAL KHK’si ile görevinden ihraç edilen başvurucunun kendisinin satın aldığı, adına taşıma ruhsatı olan silahına el konulması ve mülkiyetinin kamuya geçirilmesi – mülkiyet hakkının ihlali
Seçim hakkı
Saim Gökkoyun Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/3777, Karar Tarihi: 13/4/2023
Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde öğretmen olarak görev yapmaktayken 1 Kasım 2015 genel seçimlerinde aday olmak için istifa eden başvurucunun seçimden sonra yeniden göreve dönme talebinin milletvekili adaylığı ya da aday adaylığı için herhangi bir başvurusu olmadığı gerekçesiyle reddedilmesi – seçilme hakkının ihlali