Haziran 2021 – AYM Kararları Bülteni

Merhaba,

Anayasa Mahkemesi tarafından Haziran ayında verilen önemli bazı kararların yer aldığı bülten yayında.

Önümüzdeki ay görüşmek üzere.

Yaşam hakkı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü

Ahmet Tunç Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2016/2629, Karar Tarihi: 21/4/2021

2015-2016 yılları arasında Cizre’de ilan edilen sokağa çıkma yasakları sırasında bodrumlarda güvenlik güçlerinin orantısız güç kullanımı sonucu yaralanıp öldürülen başvurucu yakınlarının yaşam hakkı v etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü ihlali iddiası – Anayasa Mahkemesi tarafından eksikliğin giderilmesi için verilen süreye karşı geçerli mazeret olmaksızın eksikliğin süresinde tamamlanmaması nedeniyle ret kararı

İşkence, insanlıkdışı ve aşağılayıcı muamele yasağı ve etkili soruşturma yürütme yükümlülüğü

Ahmet Aşık Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/27330, Karar Tarihi: 26/5/2021

Gözaltındayken ve emniyetten cezaevine götürülürken araç içinde kolluk görevlilerinin fiziksel ve sözlü şiddetine uğradığını, darp edildiğini, “FETÖ’nün liboşusunuz” denerek hakarete ve sinkaflı küfürlere maruz kaldığını söyleyen ve kalçasında iki taraflı, geçmiş ekimoz (çürüme, morluk) ve sol üst azı dişinde hassasiyet tespit eden sağlık raporunu sunan başvurucunun şikayetine karşı soruşturma yürütülmemesi – maddi ve usul yönüyle insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamelede bulunma yasağının ihlali

Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı

İdil Eser Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/35560, Karar Tarihi: 11/3/2021

Uluslararası Af Örgütü Türkiye şubesi direktörü olduğu dönemde insan hakları savunucusu ve Af Örgütü çalışanı olarak yürüttüğü faaliyetler gerekçe gösterilerek Büyükada davası kapsamında tutuklanması – kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlali

Yakup Çetin Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/15113, Karar Tarihi: 11/3/2021

Başvurucu hakkında tahliyeye karar verildikten birkaç saat sonra benzer olgulara dayanan yeni bir soruşturma kapsamında ikinci kez tutuklama kararı verilmesi – kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlali

Adil yargılanma hakkı

Abdülaziz Gökalp Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/23214, Karar Tarihi: 25/2/2021

Şırnak’ta görevli olduğu dönemde Kültür Merkezi Tiyatro Salonu’ndaki bir programda kadın öğretmenlerden birine cinsel tacizde bulunduğu gerekçesiyle hakkında başlatılan soruşturmada cinsel taciz suçundan 1 yıl 8 ay hapis cezası alan ve bu cezada hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen başvurucunun eylemin mahkeme kararıyla sabit olduğu gerekçesiyle devlet memurluğundan çıkartılma cezası alması – masumiyet karinesinin ihlali

C.Ö. Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/21788, Karar Tarihi: 11/3/2021

Ceza davasında başvurucunun duruşmada hazır bulunma talebi reddedilerek ses ve görüntü aktarımı (SEGBİS) suretiyle duruşmaya katılımının sağlanmaya çalışılması – duruşmada hazır bulunma hakkının ihlalİ

İ.K. Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2019/20904, Karar Tarihi: 15/4/2021

Hakim olarak görev yapmaktayken FETÖ/PDY üyesi olduğu iddiasıyla hakkında başlatılan soruşturma gerekçe gösterilerek başvurucunun avukatlık yapmasına izin verilmemesi ve baro levhasına kaydının yapılmaması – hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlali

Cahit Tamur Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/12010, Karar Tarihi: 24/2/2021

İHAM’ın ihlal kararına rağmen yargılamanın yenilenmesi talebinin kabul edilmemesi – adil yargılanma hakkının ihlali

İbrahim Okur Başvurusu (2), Başvuru Numarası: 2018/12363, Karar Tarihi: 26/5/2021

Açtığı manevi tazminat davasının reddine ilişkin kararın Yargıtay 4. Hukuk Dairesi tarafından onanması üzerine karar düzeltme yoluna giden ve talebin reddine ilişkin karar ile birlikte 310 TL para cezası ödemeye mahkûm edilen başvurucunun mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği iddiası – 310 TL tutarındaki para cezası miktarının mali durumuna ciddi anlamda zarar verdiği ve kendisi için ne denli önemli olduğu hususlarında başvurucunun herhangi bir açıklamasının olmadığı görüldüğünden başvurunun anayasal ve kişisel önemden yoksun olduğu gerekçesiyle kabul edilemez bulunması

Mehmet Selim Demir Başvurusu, Başvuru Numarası: 2019/13365, Karar Tarihi: 24/3/2021

Alkollü iken araba kullandığı iddiasıyla idari para cezası ve sürücü belgesinin geçici olarak alınmasına ilişkin işleme karşı yapılan başvuruda başvurucunun alkol ölçümünün yapıldığı teknik cihazın hatalı olduğunu, nitekim ölçüm sonuçları arasında ciddi oranda fark bulunduğunu, kendisinden alınan kan örneğinin incelenmesi soncunda kandaki alkol oranının düşük çıktığını kanıtlamasına rağmen alkollü olarak araç kullanması sebebiyle idari para cezası ve ehliyetinin alıkonulması işlemine karşı yaptığı itirazın reddedilmesi – gerekçeli karar hakkının ihlal

Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı

Mehmet Çetinkaya Ve D.K. Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/27392, Karar Tarihi: 15/4/2021

Hakim ve savcı olarak görev yapmaktayken FETÖ/PDY üyesi oldukları iddiasıyla haklarında kovuşturmaya yer olmadığı kararı ve beraat kararı ile sonuçlanan soruşturma ve kovuşturma başlatıldığı gerekçesiyle başvurucuların avukatlık yapmasına izin verilmemesi ve baro levhasına kayıtlarının yapılmaması – özel hayata saygı hakkının ihlali

Veysel Kınacı Ve Mustafa Erol Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/1257, Karar Tarihi: 24/3/2021

Sırasıyla Osmaniye ve Çanakkale cezaevinde tutuklu bulunan başvuruculara avukatı tarafından gönderilen SEGBİS yoluyla katıldığı duruşmanın tutanağının ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Venedik Komisyonu kararları, Yargıtay kararları, çeşitli internet sitelerinden alınmış haber ve yazılar ile başvurucunun aynı zamanda eşi olan avukatının bir sayfa mektubundan oluşan mektupların eğitim ve savunma amaçlı olmadığı gerekçesiyle sakıncalı bulunarak verilmemesi – Haberleşme hürriyetinin ihlali

Suç ve cezaların kanuniliği

Adnan Şen Başvurusu, Genel Kurul, Başvuru Numarası: 2018/8903, Karar Tarihi: 15/4/2021

FETÖ/PDY üyeliği suçuyla ilgili olarak yapılan yargısal yorumların öngörülebilir olmaması ve mahkûmiyete esas olarak suç oluşturmayan bazı eylemlere de dayanılması nedeniyle suç ve cezaların kanuniliği ilkesinin, ByLock isimli programın verilerinin hukuka aykırı şekilde elde edilmesi, mahkûmiyet kararında tek veya belirleyici delil olarak bu verilere dayanılması, bilirkişi incelemesi yaptırılmaması ve dijital verilerin mahkeme huzuruna getirilmemesi nedeniyle de adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası – İhlal yok.

İfade özgürlüğü

Ayhan Ölmez Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2015/15090, Karar Tarihi: 11/2/2021

Başvuru tarihinde Çukurova Üniversitesi öğrencisi olan öğrencilerin Diyarbakır’da bir gösteride öldürülen bir öğrenciyi anmak için kampusta eylem yapmalarının ardından bulundurdukları kitaplar ve yazılar nedeniyle örgüt üyeliği ve örgüt propagandası suçlarından tutuklanıp terör örgütüne yardım etme suçundan mahkûm edilmesi – İfade özgürlüğünün ihlali

Hayko Bağdat Başvurusu (2), Başvuru Numarası: 2019/4585, Karar Tarihi: 26/5/2021

Yeşiller Partisi eş başkanının Ermeni soykırımını tanıma çağrısı üzerine Melih Gökçek’in Twitter hesabından yaptığı paylaşıma “M.G. ermeniymiş. Yeterince durumu izah ettiysek tamamdır. [M.G.] iğrenç bir adam. Ve bin yıldır dediğim gibi: Yaşasın halkların kardeşliği” şeklinde tweet atarak yanıt veren başvurucunun hakaret suçundan 2.500 TL manevi tazminat ödemeye mahkum edilmesi – İfade özgürlüğünün ihlali

Çelebi Kutlu Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/38612, Karar Tarihi: 21/4/2021

S.S. İ. Yapı Kooperatifi’ne üye olan başvurucunun Kooperatifin yöneticilerinin zimmet, görevi kötüye kullanma ve Kooperatifler Kanunu’na muhalefet suçlarını işlediği iddiasıyla savcılığa verdiği suç duyurusunda bulunması nedeniyle tazminat ödemeye mahkum edilmesi – İfade özgürlüğünün ihlali

Mülkiyet hakkı

Mehmet Nafiz Güniz Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/737, Karar Tarihi: 11/3/2021

Kuduz hastalığının yayılmasının engellenmesi amacıyla alınan karantina tedbirleri kapsamında hayvansal ürünün imha edilmesi – Mülkiyet hakkının ihlali

Leyla Yücel Başvurusu, Başvuru Numarası: 2017/31861, Karar Tarihi: 21/4/2021

Babasından dolayı bağlanan ölüm aylığının eşinden dolayı da ölüm aylığı aldığı gerekçesiyle ödenmeye başlandığı tarihten itibaren geçerli olacak şekilde iptal edilmesi ve geriye dönük borçlandırma işlemi yapılması – mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin belirlilik ve öngörülebilirlik kriterlerini taşıyan bir kanuna dayanmaması nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal

Ayrımcılık yasağı

Özge Can Ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru Numarası: 2018/7782, Karar Tarihi: 21/4/2021

Üniversite hastanesinde öğretim üyesi sıfatıyla görev yapan uzman hekimlere aynı kurumda devlet memuru statüsüyle çalışan uzman hekimler gibi nöbet ücreti ödenmemesi – mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağının ihlali